စေတာ္ဘယ္ရီပင္ေအာက္ ႏွင္းဆီသီးစားသုံးသူမ်ား

စေတာ္ဘယ္ရီပင္ေအာက္ ႏွင္းဆီသီးစားသုံးသူမ်ား

---------------------------------------------------------

■  စာေရးသူလည္း စေတာ္ဘယ္ရီပင္ေအာက္က စာေရးဆရာမကိစၥ စိတ္စြဲေနလို႔၊ အိပ္မက္ထဲထိေတာင္ ထည့့္မက္မိတယ္။ ေနာက္ရက္မွာေတာ႔ စေတာ္ဘယ္ရီပင္ရိပ္ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းရလာတာက အဲဒီစေတာ္ဘယ္ရီပင္ရိပ္ဟာ အထင္ကရ ဆရာႀကီးတစ္ဦးရဲ႕ ဝတၳဳတစ္ပုဒ္ထဲကလို႔ ၾကားသိလာရပါတယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာျပည္မွာ စေတာ္ဘယ္ရီပင္ႀကီး မရွိႏိုင္ဘူးဆိုတဲ႔ အဆိုေတြကိုလည္း ၾကားေန ရေတာ႔ အဲဒီကိစၥကို ပိုလို႔စိတ္ဝင္စားလာမိျပန္တယ္။ စာေရးသူလည္း စေတာ္ဘယ္ရီပင္အေၾကာင္း ဆရာႀကီးဘယ္လိုမ်ားေရးထားသလဲ သိခ်င္ေဇာနဲ႔ သူေရးခဲ႔တဲ႔ ဂႏၱဝင္ဝတၳဳ ႀကီးကို က်ည္ဆန္ရထားထက္  ျမန္တဲ႔ႏႈန္းနဲ႔ ဖတ္ပါေတာ႔တယ္။ ဟုတ္ကဲ႔ စာေရးသူ စကားခံထားတဲ႔အတိုင္း အလုပ္တစ္ဘက္နဲ႔မို႔ က်ည္ဆန္ရထားထက္ျမန္တဲ႔ႏႈန္းနဲ႔ တစ္ပုဒ္ထဲေတာင္ မဟုတ္၊ ႏွစ္ပုဒ္၊ တစ္ပုဒ္ကို ႏွစ္ေခါက္စီ ဖတ္ပစ္လိုက္တာ၊ စေတာ္ဘယ္ရီပင္မေျပာနဲ႔ စေတာ္ဘယ္ရီေစ႔နဲ႔တူတာေတာင္ မေတြ႔ခဲ႔ရပါဘူး။

စာေရးသူဖတ္လိုက္တဲ႔ ဝတၳဳေတြကေတာ႔ `ေမ ´.. နဲ႔ .. `ၿမိဳင္´… ပါ။
‘ေမ’ ဝတၳဳဟာျဖင့္ ရန္ကုန္ နဲ႔ ပဲခူးၿမိဳ႕မ်ားမွာ အေျခခံလို႔ စေတာ္ဘယ္ရီပင္နဲ႔ အလွမ္းေဝး ေနေသးတယ္ လို႔မွတ္ၿပီး အားေလ်ာ႔မိတယ္။ ‘ၿမိဳင္’ ကေတာ့ လား႐ိႈးတစ္ဝိုက္မွာ ဇာတ္လမ္းအေျခတည္လို႔ စေတာ္ဘယ္ရီနဲ႔ နီးစပ္လာသလိုရွိေပမယ္႔လည္း ဝတၳဳထဲက ဇာတ္ေကာင္ေတြဟာ စေတာ္ဘယ္ရီ သစ္ပင္ေအာက္ ခ်ိန္းေတြ႔စရာမလိုေအာင္ ေခတ္ေ႐ွ႕ေျပးလို႔ ျမန္မာဂႏၲဝင္အခ်စ္ဝတၳဳေတြ မ်ားမ်ားစားစား သိပ္မဖတ္ဖူးတဲ႔ စာေရးသူမွာ အနည္းငယ္႐ွက္သလိုလို ဘာလိုလို ျဖစ္ရေပမယ္႔လည္း ဆရာႀကီးရဲ႕ စာေတြဟာ ဆြဲေဆာင္မႈ႐ွိလြန္းလွတာကို စိတ္ထဲကႀကိတ္ၿပီး ခ်ီးက်ဴးလိုက္မိမလိုျဖစ္သြားေသးတယ္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကိုယ္လိုစာေရးသူတစ္ဦးက ဆရာႀကီးလို စာေရးသူတစ္ဦးကို ခ်ီးက်ဴးသင့္ မသင့္ ယဥ္ေက်းမႈအစဥ္လာေတြၾကား ေတြ ကနဲ.. တစ္ခ်က္ျဖစ္သြားလိုက္ေသးသည္။

ဒီလိုနဲ႔ ‘ေမ’ ေကာ ‘ၿမိဳင္’ ေကာ ဖတ္အၿပီး စေတာ္ဘယ္ရီကို တစ္လုံးမွ မေတြ႔ေသးလို႔ စာေရးသူမွာ မူးေဝလာတဲ႔အထိကို ျဖစ္လာတယ္။ စေတာ္ဘယ္ရီပင္ေအာက္ကခုံမွာ ထိုင္ခဲ႔တယ္လို႔ ေရးခဲ႔လို႔ စာေပေလာကနဲ႔ စာဖတ္သူေတြၾကား ေလွာင္စရာျဖစ္ခဲ႔တဲ႔ ဒီစာကို ဆရာႀကီးေရးခဲ႔တာမွန္ရင္၊ ဆရာႀကီးဟာ ႐ွမ္းျပည္မွာ ေခါင္းခ်သြားခဲ႔တာျဖစ္လို႔၊ အေအးပိုင္းေဒသေတြမွာ ေပါက္တတ္တဲ႔ သစ္ပင္ေတြအေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ စေတာ္ဘယ္ရီပင္အေၾကာင္း အနည္းနဲ႔ အမ်ား သိကိုသိမွာပဲလို႔ ယုံၾကည္ေနမိတယ္။

အဲ…. ဆရာႀကီးေရးခဲ႔တာ မဟုတ္ဘဲ အျခားစာေရးဆရာ/မ တစ္ဦးဦးေရးခဲ႔တာ ဆိုရင္လည္း စေတာ္ဘယ္ရီပင္ရိပ္ေအာက္မွာ ထိုင္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ႀကီးတဲ႔ စေတာ္ဘယ္ရီ အပင္ ျမန္မာျပည္မွာ မရွိဘဲ ေရးခဲ႔ပါ့မလား၊ ျမန္မာျပည္မွာ စေတာ္ဘယ္ရီပင္ႀကီးေတြ မရွိႏိုင္ေတာ႔ဘူးလားဆိုတဲ႔ စူးစမ္းလုိ စိတ္ေတြနဲ႔ …..။

ဟုတ္တယ္…။
ျမန္မာျပည္မွာ စေတာ္ဘယ္ရီ tree ဆိုတာ ရွိကိုရွိလိမ့္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ေနမိတဲ႔ စိတ္ေတြနဲ႔ေပါ့။

အဲသလိုယုံၾကည္ေနတဲ႔ စိတ္ေတြရယ္၊ ‘ေမ’ နဲ႔ ‘ၿမိဳင္’ ကို အ႐ွိန္နဲ႔ဖတ္ထားတာေတြေၾကာင့္
ေခါင္းေတြမူးေဝေနရတဲ႔အထဲ ဝါ႐ွင္တန္ဒီစီ Smithsonian National Museum - Natural History/ botanical exploration in Myanmar ဌာနကိုလည္း အီးေမးလွမ္းပို႔ စုံစမ္းထားတာ အေျဖျပန္လာၿပီ လားလည္း မၾကာခဏ အီးေမးဖြင့္ စစ္ရေသးသည္။

အဲသလိုနဲ႔….. ဝါ႐ွင္တန္ဒီစီ
Smithsonian National Museum က ျပန္လည္ဆက္သြယ္လာပါတယ္။

Myricaceae မိသားစုထဲမွာပါတဲ႔ .. ဘယ္ရီအမ်ိဳးအပင္ႀကီးေတြ
ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ရွိတယ္ဆိုတာသိခဲ႔ရတယ္။

၂၅ ေပအျမင့္ထိရွိႏိုင္တဲ႔ Myrica esculenta စေတာ္ဘယ္ရီပင္မ်ိဳးဟာ ခ်င္းျပည္နယ္၊
ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ စကိုင္းတိုင္းေတြမွာ ေပါက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

မီတာ ၂၀ ထိျမင့္တဲ႔ Myrica nagi စေတာ္ဘယ္ရီအမ်ိဳးအစား အပင္ဟာလည္း ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ မႏၱေလးတိုင္းတို႔မွာ ေပါက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

Myrica sapida စေတာ္ဘယ္ရီပင္ႀကီးမ်ိဳးကေတာ႔
ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္းတို႔မွာ ရွိတယ္လို႔ သိခဲ႔ရပါတယ္။

ဒါတင္ပဲလားဆိုေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး…။

စာေရးသူတို႔ လူအမ်ား သိေန စားေနတဲ႔ စေတာ္ဘယ္ရီအပင္ပုေလးေတြဟာ စေတာ္ဘယ္ရီ အစစ္ မဟုတ္တဲ႔၊ Hybrid ( မ်ိဳးေဖာက္ထားတဲ႔) ႏွင္းဆီပင္႐ိုင္းမ်ားပဲ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းေလးေတြပါပဲ…။

စာေရးသူ ပထမပိုင္းမွာ ၫႊန္းခဲ႔တဲ႔ အဂၤလိပ္ကဗ်ာေလးထဲကလိုပါပဲ… …..
လူေတြက… စေတာ္ဘယ္ရီပင္အစစ္ေတြကို စေတာ္ဘယ္ရီပင္လို႔ မေခၚၾကေတာ႔ဘဲ၊
စေတာ္ဘယ္ရီနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္တဲ႔ အပင္ေတြကို စေတာ္ဘယ္ရီလို႔ ေခၚလာၾကတဲ႔ အခါ…..

သိပ္လွတဲ႔ စေတာ္ဘယ္ရီပင္ႀကီးတစ္ပင္ရဲ႕ အရိပ္ေအာက္မွာ နားခိုေနရင္း မ်ိဳးေဖာက္ထားတဲ႔ ႏွင္းဆီရိုင္းအသီးေလးေတြကို စေတာ္ဘယ္ရီရယ္လို႔.. တတြင္တြင္ေခၚဆိုစားသုံးၾကရင္း …..
ကိုယ္နားခိုေနတဲ႔ အပင္ႀကီးကမွ စေတာ္ဘယ္ရီပင္စင္စစ္ႀကီးတစ္ပင္ဆိုတာ သိခ်င္မွေတာင္ သိၾကေတာ႔မွာ……..။

အိမ့္ခ်မ္းေျမ့
၁၁ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၅
www.ainchannmyay.com/?p=2155
#MNM0055
facebook link -
https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1661961030752192&id=100008149329661