အသည္းအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ...

အသည္းက်န္းမာေရးျပႆနာ -

          ေရာဂါေပါင္းမ်ားစြာနဲ႔ အေျခအေနေပါင္းမ်ားစြာဟာ အသည္းကို ပ်က္စီးေစတယ္။
အသည္းဟာ အလတ္စား ဖရဲသီး အရြယ္ေလာက္ရွိတဲ့ ခႏၶာကုိယ္ထဲက အႀကီးဆံုးအဂၤါ
တစ္ခုပါပဲ။ အပိုင္း (၂)ပိုင္းပါၿပီး သပ္ (wedge) ပံုရွိတယ္။ ညာဘက္ပိုင္း၊ ဘယ္ဘက္ပုိင္း
ရွိၿပီး ညာဘက္ပိုင္းက ႀကီးတယ္။ ဘယ္ဘက္ပိုင္းက ငယ္တယ္။ ဝမ္းဗုိက္ရဲ႕ ညာဘက္
အထက္ပိုင္းမွာ ခ်ိတ္ဆြဲထားတယ္။ အသည္းမရွိဘဲ အစာမေျခဖ်က္ႏုိင္ဘူး။ အစာ မစုပ္
ယူႏုိင္ဘူး။ ခႏၶာကိုယ္ထဲဝင္တဲ့ အဆိပ္အေတာက္ေတြကိုလည္း ရွင္းမပစ္ႏုိင္ဘူး။


 ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အသံုးက်တဲ့ အာဟာရပစၥည္းေတြကိုလည္း မတည္ေဆာက္ႏုိင္ဘူး။
အသည္းမရွိဘဲ အသက္မရွင္ႏုိင္ဘူး။ ေမြးရာပါ အသည္းေရာဂါေတြရွိသလို Virus ပိုးေတြ၊
ဘက္တီးရီးယား ပိုးေတြ၊ ဓာတုေဗဒနဲ႔ ေဆးဝါးအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ အသည္းေရာဂါရႏုိင္တယ္။
တခ်ဳိ႕အသည္းေရာဂါေတြက ေခတၱခဏမွ်သာ ၾကာတယ္။ အလိုလို ေပ်ာက္ကင္းတယ္။
တခ်ဳိ႕အသည္းေရာဂါေတြကေတာ့ ႏွစ္ရွည္လမ်ားၾကာတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ အေျခအေန
ဆုိးေတြကို ေပးတယ္။
          အသည္းေရာဂါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သိေစခ်င္တဲ့အခ်က္က အသည္းေရာဂါရွိသူ
၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ဘာေရာဂါလကၡဏာမွ မျပပါဘူး။ ေရာဂါလကၡဏာ ျပျပန္ရင္လည္း
အျဖစ္မ်ားတဲ့ လကၡဏာေတြက အသည္းေရာဂါရွိတယ္လို႔ တိတိက်က် မေျပာ ႏုိင္ျပန္ဘူး။
 ဥပမာ-ႏံုးတယ္။ ေမာလြယ္တယ္။ စိတ္အား မထက္သန္ဘူး။ တစ္ခါတေလ ယားတယ္။
အသည္းေရာဂါရယ္လို႔ ေျပာႏုိင္တဲ့ လကၡဏာေတြ ရွိတယ္။ မ်က္လံုးဝါတယ္။ အသား
ဝါတယ္။ ဆီး နီညိဳေရာင္ရင့္ရင့္ သြားတယ္။ ဝမ္းျဖဴတယ္ စတဲ့ လကၡဏာေတြျဖစ္တယ္။
          အသည္းေရာဂါေၾကာင့္ အစာအိမ္အူလမ္းေၾကာင္းက ေသြးယုိၿပီး ေသြးအန္တာ၊
ဝမ္းအမည္း သြားတာ ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြမွာ ကေယာင္ေျခာက္ျခားျဖစ္တယ္။ သတိေမ့
တယ္။ ေရဖ်ဥ္းစြဲတယ္။ ေျခလက္ေယာင္တယ္။ ေယာက္်ားမွာ သားျမတ္စူတယ္။ ေဝွးေစ့
သိမ္တယ္။ ႏႈတ္ခမ္းေမြး၊ မုတ္ဆိတ္ေမြး ပါးတယ္။ အမ်ဳိးသမီးမွာ သားျမတ္ သိမ္တယ္။
ဆီးခံုေမြး၊ ခ်ဳိင္းေမြးေတြ ပါးတယ္။ ကိုယ္ေပၚမွာ အနီစက္ေလးေတြ ေပၚတတ္တယ္။
လက္ဖဝါးနီတယ္။ လက္ထိပ္ ကေလးေတြ ဖုတတ္တယ္။
          အသည္းေရာင္ A-Virus, B-Virus, C-Virus, D-Virus, E-Virus ေတြဟာ
အသည္းကို အလြန္ႀကိဳက္ၿပီး အလြန္ အျဖစ္မ်ားတဲ့ အသည္းေရာဂါေတြ ျဖစ္တယ္။
အသည္းေရာင္ A-ပိုးနဲ႔၊ အသည္းေရာင္ E ပိုးေတြဟာ အတုိင္းအတာ ကာလ တစ္ခုအထိ
အသည္းေရာင္ေစၿပီး အလိုလို ေပ်ာက္ကင္းသြားတယ္။ တခ်ဳိ႕ အလြန္ အနည္းငယ္ေသာ
လူနာေတြမွာေတာ့ အေျခအေန ဆုိးဝါးသြားၿပီး ေသဆံုးရတယ္။ အသည္းေရာင္ C ပိုးနဲ႔၊
အသည္းေရာင္ B ပိုး လူနာတခ်ဳိ႕ဟာ ၆ လအတြင္းမွာ အလိုလို ေပ်ာက္ကင္းသြားေပမယ့္
လူတစ္ခ်ဳိ႕မွာ နာတာရွည္ေရာဂါအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့တယ္။ အသည္းေရာင္ B ပိုးနဲ႔ အသည္း
ေရာင္ C ပိုး ဝင္မွန္းမသိဘဲ ေသြးစစ္ၾကည့္မွသာ အသည္းေရာင္ B ပိုး၊ အသည္းေရာင္
C ပုိးရွိမွန္း သိရတဲ့လူေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ သင္တန္းတက္ဖို႔၊ ႏုိင္ငံျခားသြားဖို႔ လက္နက္ကုိင္
အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ အမႈထမ္းဖို႔၊ သေဘၤာအမႈထမ္းဖို႔ ေဆးစစ္တဲ့အခါမွသာ အသည္းေရာင္
B ပိုး၊ C ပိုးရွိမွန္း သိၾကရျပန္တယ္။ ေသြးသြင္းရာ၊ လိင္ဆက္ဆံရာ၊ မသန္႔ရွင္းတဲ့
ေဆးထုိးအပ္၊ ေဆး ကိရိယာ၊ နားေဖာက္၊ အလွဆင္အသီး တပ္ဆင္ရာမွာ အသည္းေရာင္
B ပိုး၊ C ပိုးက ဝင္တတ္တယ္။ အသည္းေရာင္ B ပိုးရွိတဲ့ အေမက ကေလးကို ကူးတတ္
တယ္။ အသည္းေရာင္ B ပိုးအတြက္ ကာကြယ္ေဆးရွိေပမယ့္ မသိခဲ့၊ မကာကြယ္ခဲ့တဲ့
ကေလးနဲ႔ လူငယ္ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ အမ်ဳိးသမီးေတြ၊ လူႀကီးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္။
ပိုးဝင္တာ မဟုတ္ဘဲ မိမိေကာင္းမႈနဲ႔ မိမိ အသည္းေရာဂါရသူေတြလည္း ရွိတယ္။
အရက္ကို အဆိပ္လို႔ မသိၾကဘူး။ အမ်ားႀကီးသံုးရင္ ရွင္ေတာ္ေဟာတဲ့ အဆိပ္ရည္ဆုိတာ
အမွန္ပဲ။ တစ္ေန႔တစ္ခြက္၊ ႏွစ္ခြက္ေလာက္ေသာက္ရင္ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ဘူးဆုိေပမယ့္
ၾကာရင္ ျဖစ္ႏုိင္တာပဲ။ အမ်ဳိးသမီးေတြမွာ တစ္ေန႔ တစ္ခြက္ေလာက္ေသာက္ရင္
အႏၲရာယ္မျဖစ္ဘူး ဆုိေပမယ့္ ေရရွည္မွာျဖစ္တာပါပဲ။ Rum ၊ Whisky ၊ ခ်က္အရက္ေတြ
ကသာ အႏၲရာယ္ျပဳတယ္လို႔ မထင္လိုက္ပါနဲ႔။ ဝုိင္၊ ရွယ္ရီ၊ ဘီယာ စတဲ့အရက္ေတြကလည္း
အသည္းေရာဂါ ျဖစ္ေစတာပါပဲ။ အသည္းေရာင္ B-ပိုးနဲ႔ C-ပိုးရွိသူအတြက္ လံုလံုၿခံဳၿခံဳ
ေသာက္ရမယ့္ အရက္ပမာဏဟာ သုညပါပဲ။ 'Safe dose of alcohol in hepatities
B or C infeceted Patient is ZERO' လုိ႔ ဆုိရပါမယ္။ ၾကာၾကာသံုးရင္ အသည္းမွာ
အဆိပ္ျဖစ္တယ္။
          ပရေဆးေကာင္းတယ္၊ ေကာင္းတယ္နဲ႔ လက္တုိ႔ေျပာလို႔ျဖစ္ေစ၊ ေၾကာ္ျငာေကာင္း
လို႔ျဖစ္ေစ၊ ေသာက္ရင္း ေသာက္ရင္းနဲ႔ အသည္းေရာင္ၿပီး ေဆး႐ုံေရာက္တဲ့လူေတြ
မနည္းလွပါဘူး။ အေၾကာင္းမရွိဘဲ ဟုိလူေျပာ၊ ဒီလူေျပာနဲ႔၊ ဟုိပရေဆး၊ ဒီပရေဆး၊
ဟုိေဆးရြက္ျပဳတ္၊ ဒီေဆးရြက္ျပဳတ္၊ ဟုိအရြက္သုပ္၊ ဒီအရြက္သုပ္ ေရရွည္အၾကာႀကီး
မစားေစခ်င္ပါဘူး။ အသည္းဟာ အဆိပ္အေတာက္ကို ေခ်ဖ်က္ရတဲ့ အဂၤါျဖစ္ေနတယ္။
ၾကာေတာ့ မႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အသည္းကို ထိလာတယ္။
          အမ်ားသိတဲ့ ပါရာစီတေမာကိုပဲၾကည့္ အလံုး (၂၀)ေလာက္ တစ္ေန႔ထဲ
အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ေသာက္လိုက္ရင္ အသည္းပ်က္ပါေလေရာ။ အသည္းေရာဂါ
ရွိသူ၊ အရက္ေသာက္သူဆုိရင္ ပါရာစီတေမာ အလံုးနည္းနည္းနဲ႔ေတာင္ ဒုကၡ ေရာက္ႏုိင္
တယ္။ အသည္းအစားထုိးတဲ့ ကုထံုးေပၚလာလို႔သာ အသက္ခ်မ္းသာရာရတယ္။ အခ်ိန္မီ
ေျဖေဆးေပးခြင့္ မရရင္ အသည္း အစားထုိးရတာပါပဲ။ အသည္း အစားထုိးခြင့္မရရင္
အသက္ဆံုး႐ႈံးရတာပဲ။
          တခ်ဳိ႕ေဆးေတြကေတာ့ အသည္းကိုထိမွန္း သိတယ္။ ဥပမာ-TB ေဆး၊ HIV ေဆး
တခ်ဳိ႕ဟာ အသည္းကို ထိတတ္တယ္။ သိတယ္။ ဒါေပမယ့္ လိုအပ္ေနတဲ့အတြက္
ေသာက္ရတယ္။ မၾကာခဏ အသည္းကို စစ္ၾကည့္ရတယ္။
          ေၾကးနီ၊ သံ စတဲ့ သတၱဳဓာတ္ေတြရဲ႕ ဇီဝျဖစ္စဥ္ မွားရင္လည္း
အသည္းထိခိုက္တယ္။ အစာအိမ္ အူလမ္းေၾကာင္းမွာ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါမွန္သမွ် အသည္းကို
ေရာက္ႏုိင္တယ္။ ဝမ္းကိုက္ရင္ ဝမ္းကိုက္ပိုးေၾကာင့္ အသည္း ျပည္တည္ႏုိင္တယ္။
          ကိုယ့္ခႏၶာကုိယ္ကထြက္တဲ့ ရန္သူ ကာကြယ္ေရး ပဋိပစၥည္း Antibody တခ်ဳိ႕ဟာ
အသည္း သို႔မဟုတ္ သည္းေျခႁပြန္ေတြကို မွားယြင္းတုိက္ခိုက္တဲ့အခါ အသည္းေရာဂါ
ရျပန္တယ္။ Autoimmune Liver disease ေတြလို႔ ေခၚတယ္။ အသည္း ဟာ ေရာဂါ
အမ်ဳိးမ်ဳိးပ်ံ႕ရာရဲ႕ ေနရာျဖစ္သလို ေနရာအမ်ဳိးမ်ဳိးက ကင္ဆာအမ်ဳိးမ်ဳိးကလည္း အသည္း
ကို ဝင္ေရာက္ပ်ံ႕ႏွံ႔တယ္။ အသည္းနဲ႔ သည္းေျခႁပြန္ကိုယ္၌ကလည္း ကင္ဆာအျဖစ္
မ်ားတယ္။ သည္းေျခေက်ာက္တံုး၊ သန္ေကာင္ေတြ သည္းေျခႁပြန္မွာ ပိတ္တဲ့အတြက္
အသည္းေရာဂါ ရတတ္ေသးတယ္။ အသည္းေရာဂါ တစ္ခုတည္းေတာင္ ေဆးေပးရ
ခက္လွတယ္။ တခ်ဳိ႕ေဆးေတြက အသည္းေရာဂါရွိရင္ အစြမ္းမထက္ဘူး။ တခ်ဳိ႕ေဆး
ေတြက အသည္းေရာဂါရွိရင္ အသည္းကို အဆိပ္ အေတာက္ ျဖစ္ေစတယ္။ ဆီးခ်ဳိ၊ ႏွလံုး၊
ေသြးတုိး၊ TB ၊ HIV ပိုးနဲ႔ တြဲလာရင္ေတာ့ ကုရတာ ေတာ္ေတာ္႐ႈပ္ကုန္တယ္။ အသည္း
ေရာဂါကိုသိၿပီး မျဖစ္ေအာင္ နည္းလမ္းရွိသေလာက္ ႀကိဳးစားေနထုိင္ဖို႔လိုတယ္။
          အသည္းက ပ်က္ၿပီးရင္ တကယ္ေတာ့ ျပန္ေကာင္းႏုိင္တဲ့ စြမ္းရည္အမ်ားႀကီး
ရွိတယ္။ အသည္းရဲ႕တစ္ဝက္ကို ျဖတ္ထုတ္ လိုက္ရင္ေတာင္မွ ပကတိျပန္ေကာင္းေအာင္
စြမ္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အသည္းတစ္ဝက္ကို ျဖတ္လွဴလို႔ရတယ္။ Virus ပိုး ေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊
ပါရာစီတေမာေသာက္လို႔ျဖစ္ေစ အသည္းအလြန္အကၽြံပ်က္သြားၿပီး အသက္မဆံုး႐ႈံးခဲ့ဘူး
ဆုိရင္ လံုးဝ ပကတိ ျပန္ေကာင္းႏုိင္တယ္။ အရက္၊ Virusတုိ႔က တစ္သမတ္တည္း ဒုကၡ
ေပးေနလို႔သာ ဒီစြမ္းရည္ကို ျပႏုိင္ခြင့္ မရွိရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ႏုိင္ၾကပါေစ။

ပါေမာကၡေဒါက္တာဦးသံစစ္