ကမၻာ့ယံုၾကည္​ကိုးကြယ္​မႈမ်ား (ဂ်ဴး ဘာသာ)

ဟီဘ႐ူးဘာသာ

✤ ဂ်ဴး ဘာသာ ✤

-------------------

တည္ေထာင္သူ
- ဂ်ဴးလူမ်ိဳး၊ မိုးဇက္ (ေမာေရွ)။

တည္ေထာင္သည့္ႏွစ္
- ခရစ္မေပၚမီ ၁၂၃၀ ခုႏွစ္ (ဘီစီ ၁၂၃၀)။

စတင္ေပၚေပါက္ရာဌာန
- ပါလက္စတိုင္း (အဇၨေရး) ျပည္။

ဘာသာေရးအထြတ္အထိပ္ပုဂၢိဳလ္
- ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္။

ပဓာနက်မ္းဂန္
- သမၼာက်မ္းစာ ( ဓမၼေဟာင္းက်မ္း )။

အေျခခံ ယံုၾကည္ခ်က္မ်ား ကမ႓ာေလာကႀကီးႏွင့္တကြ သတၱဝါေတြကို ေဂ်ဟိုဗ(ေယေဝါဟာ) ဘုရားသခင္က ဖန္ဆင္းသည္။ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္သည္ ေလာကတြင္ တဆူတည္းေသာ ဘုရား ျဖစ္သည္။ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္မွ တပါး အျခား ဘုရားကို မကိုးကြယ္ရ၊ ႐ုပ္တုကို မကိုးကြယ္ရ။ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသည္ သူ မုန္းေသာ သူမ်ားကို သူတို႔၏ အမ်ိဳး ေလးဆက္တိုင္ေအာင္ အျပစ္ဒဏ္ေပး၏။ သူ႕ကိုခ်စ္၍ သူ႕တရားအတိုင္း လိုက္နာသူမ်ားကို အမ်ိဳးဆက္ေထာင္ ေသာင္း တိုင္ေအာင္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳ၍ က႐ုဏာကို ျပေတာ္မူ၏။ ရဟူဒီ ေခၚေသာ ဂ်ဴး လူမ်ိဴးမ်ားသည္ ဘုရားသခင္၏ လူမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ သူတို႔ကိုသာ ဘုရားသခင္ ေစာင္မေတာ္မူ၏။ ဂ်ဴး သြားရာ၌ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားရွိ၏။

တေန႔ေန႔တြင္ ဂ်ဴးတို႔ကို ကယ္တင္မည့္ ကယ္တင္ရွင္ လာမည္ျဖစ္၏။ ကယ္တင္ရွင္ လာေသာေန႔တြင္ ဘုရားသခင္က တရားဆံုးျဖတ္ လိမ့္မည္။ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္သည္ လူႏွင့္ လူ၏ သားေျမးမ်ား၊ တိရစၧာန္မ်ားကို ဖန္ဆင္းေသာ္လည္း လူတို႔ စိတ္၌ ဆိုးညစ္ေသာ စိတ္ေန စိတ္ထားေတြသာ မ်ားေသာေၾကာင့္ ေနာင္တ ပူပန္ရေတာ္ မူလွသျဖင့္ တေန႔ေန႔တြင္ သူတို႔ုကို ေျမမ်က္ႏွာျပင္မွ သုတ္သင္ ရွင္းလင္း ပစ္လိမ့္မည္။

ေပၚေပါက္လာပံု
------------------
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးေထာင္ခန္႔က ယူဖေရးတီး ျမစ္ဝွမ္း ကယ္လ္ဒီးယား ျပည္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ဦးရ္ၿမိဳ႕၌ ေတရား ဆိုေသာ အေရာင္းအဝယ္ သမားတေယာက္ ရွိ၏။ သူ၏ သားမ်ား အနက္ တေယာက္မွာ ေအဗရာဟင္ ျဖစ္၏။ သူ၏ အလုပ္ကား သိုးထိန္းေက်ာင္းျခင္း အလုပ္ ျဖစ္၏။

ေတရားႏွင့္ အျခား လူအားလံုး လိုလိုပင္ ႐ုပ္တုေတြ အေျမာက္အျမား ထုလုပ္ကာ ကိုးကြယ္ၾက၏။ ေအဗရာဟင္ကမူ ႐ုပ္တုကို မကိုးကြယ္ေပ။ မကိုးကြယ္႐ံုမွ် မကေသး၊ သူ႕ဖခင္၏ အိမ္မွ ႐ုပ္တုေတြကို ပုဆိန္ျဖင့္ ေပါက္ခြဲ ဖ်က္ဆီး ပစ္လိုက္ၿပီးလွ်င္ ႐ုပ္တုေတြ ဘာမွ် အသံုးမက်ေၾကာင္း ေျပာ၏။

ဟီဗ႐ူးအစ ႐ုပ္တုေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကို ကိုးကြယ္ေနေသာ ႏိုင္ငံ၌ ေအဗရာဟင္၏ အျပဳအမူႏွင့္ အေျပာအဆိုသည္ အႏၲရာယ္ မ်ားလွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သူသည္ သူ႕မိသားစုႏွင့္ သိုးမ်ားကို ယူေဆာင္ကာ တိုင္းျပည္မွ ထြက္ခြာ၍ ယူဖေရးတီးျမစ္ကို ျဖတ္ကူးၿပီးလွ်င္ ေျမာက္ဘက္ဆီသို႔ တျဖည္းျဖည္း ထြက္လာခဲ့၏။ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာေသာအခါ ကာနန္း ေခၚေသာ တိုင္းျပည္ကို ေရာက္၍ အေျခခ် ေနၾက၏။ ထို ကာနန္း ျပည္ကား ေနာင္အခါ ပါလက္စတိုင္း ဟု ေခၚတြင္ေသာ တိုင္းျပည္ပင္ ျဖစ္၏။ ကာနန္း ျပည္သားတို႔က ေအဗရာဟင္ တို႔ကို အိဗရိ (ဟဗ႐ူး)မ်ားဟု ေခၚၾက၏။ တဘက္ကမ္းမွ ျမစ္ကို ျဖတ္ကူးလာသူမ်ား ဟု အဓိပၸာယ္ရ၏။

အဇၨေရး၏ အစ ေအဗရာဟင္ ၌ အိုက္ဇက္ ဆိုေသာ သားတေယာက္ ရွိ၏။ အိုက္ဇက္၌ ဂ်က္ေကာ့ (ယာကုတ္) ဆိုေသာ သားတေယာက္ရွိ၏။ ဂ်က္ေကာ့ ကို အဇၨေရး ဟုလည္း ေခၚၾက၏။ ဂ်က္ေကာ့ ေခၚ အဇၨေရး၌ သား ၁၂ ေယာက္ ရွိ၏။ အဇၨေရး၏ ကေလးမ်ားဟု ေခၚၾက၏။ ထိုကေလး ၁၂ ေယာက္မွ အဇၨေရး ကေလးေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ထြန္းေပါက္၏။ ဤနည္းျဖင့္ ေအဗရာဟင္၏ အႏြယ္ အဇၨေရးမ်ားသည္ ကာနန္းျပည္တြင္ အင္အားႀကီးမားေသာ သိုးေက်ာင္း လူမ်ိဳးစုႀကီး ျဖစ္လာ၏။

အီဂ်စ္သို႔ ေျပာင္းၾကျခင္း
---------------------------
တခ်ိန္တြင္ ကာနန္း တျပည္လံုး ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္း ဒုဗ႓ိကၡႏၲရ ကပ္ႀကီး ဆုိက္သျဖင့္ အဇၨေရး အားလံုး အီဂ်စ္ ျပည္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္း သြားၾကၿပီးလွ်င္ ဘုရင့္ထံ ေနခြင့္ ေတာင္းၾကသျဖင့္ ဂိုရွန္ နယ္တြင္ ေနခြင့္ရၾက၏။ ယင္းသို႔ ေနထိုင္ခဲ့ၾကရာ ႏွစ္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် အဇၨေရး လူဦးေရက အဆမတန္ တိုးလာ၏။ မည္မွ်ပင္ လူဦးေရ မ်ားသည္ျဖစ္ေစ အဇၨေရးတို႔က အီဂ်စ္တို႔ႏွင့္ မေရာေႏွာပဲ သီးသန္႔ ေနၾက၏။ အီဂ်စ္ ဘုရားေက်ာင္း မ်ားကိုလည္း မသြားၾကေပ။ ဤသို႔ သီးသန္႔ ေနသည္ကို အီဂ်စ္တို႔က ႀကိဳက္လည္း မႀကိဳက္ၾက၊ ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္ၾက၏။

ကၽြန္ဘဝ
-----------
ထို႔ေၾကာင့္ အီဂ်စ္ ဘုရင္ႏွင့္မူးမတ္တို႔ တိုင္ပင္ၿပီလွ်င္ အဇၨေရး အားလံုးကို ကၽြန္ျပဳလုပ္လိုက္ ၾက၏။ အဇၨေရးတို႔သည္ ကၽြန္ ဘဝ၌ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ ႏွိပ္စက္ ညႇင္းပန္းမႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို မ႐ႈမလွ ခံေနၾကရ၏။ အီဂ်စ္မွ ထြက္ခြာခြင့္လည္း မရေပ။

ဤ အေျခအေနတြင္ အဇၨေရး မိသားစုမ်ား အတြင္း၌ မိုးဇက္ (ေမာေရွ) ဟု ေခၚေသာ လူငယ္ လူစြမ္းေကာင္းတေယာက္ ေပၚေပါက္လာ၏။ မိုးဇက္သည္ သူ႕လူမ်ိဳးမ်ား အီဂ်စ္ျပည္မွ လြတ္ေျမာက္ႏိုင္သည့္ နည္းလမ္းကိုသာ ႀကံစည္ စဥ္းစားေန၏။

လြတ္ေျမာက္ေရး
-------------------
တေန႔တြင္ ကၽြန္ထိန္း တေယာက္က ကၽြန္ႏွစ္ေယာက္အား ရက္စက္စြာ ႐ိုက္ႏွက္ေနသည္ကို မိမိေရွ႕တြင္ ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ မိုးဇက္သည္ စိတ္မထိမ္းႏိုင္ပဲ ျဖစ္သြားကာ ကၽြန္ထိန္းကို သတ္ပစ္ လိုက္၏။ ၿပီးလွ်င္ အီဂ်စ္ ျပည္မွ ထြက္ေျပးရာ ဘုန္းႀကီး ေဂ်သ႐ိုး ၏ ဥယ်ာဥ္ထဲသို႔ ေရာက္သြား၏။ ဥယ်ာဥ္ထဲ၌ ထိပ္တြင္ စာလံုးမ်ား ထြင္းထားေသာ ေတာင္ေဝွး တေခ်ာင္းကို ေတြ႕၍ တန္ခိုးရွိေသာ ေတာင္ေဝွးမွန္း သိသျဖင့္ ဘုန္းႀကီးထံမွ ေတာင္းယူခဲ့ၿပီးလွ်င္ အီဂ်စ္ျပည္သို႔ ျပန္လာခဲ့၏။

ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါး
-----------------------
မိုးဇက္သည္ အီဂ်စ္ဘုရင္၏ နန္းေတာ္ထဲ၌ ေတာင္ေဝွး၏ တန္ခိုး အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျပၿပီးလွ်င္ ဘုရင္ကို ၿခိမ္းေျခာက္၍ အဇၨေရး တို႔ကို အီဂ်စ္မွ ထြက္ခြာခြင့္ ေပးရန္ ေျပာ၏။ ေၾကာက္လန္႔ေသာ ဘုရင္သည္ အဇၨေရးတို႔ကို သြားခြင့္ ျပဳလိုက္၏။ မိုးဇက္သည္ အီဂ်စ္မွ အဇၨေရး အားလံုးကို ဦးေဆာင္လ်က္ ဆိုင္ႏိုင္း ေတာင္ဆီသို႕ ေရွး႐ႈ ေခၚေဆာင္သြား၏။ အဇၨေရးတို႔သည္ ဆိုင္ႏိုင္း ေတာင္ေျခတြင္ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္ကို ႏြားသိုးႀကီး အသြင္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ။ ဇီးကြက္အသြင္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ ေတြ႕ရလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ကာ ဝမ္းသာေနၾက၏။ ေမွ်ာ္လင့္သည့္အတိုင္း ေတာင္ေျခတြင္ ဘာကိုမွ် မျမင္ မေတြ႕ရေသာ အခါ စိတ္ပ်က္ၾက၏။ မိုးဇက္သည္ သူ႕လူမ်ားကို ေတာင္ေျခ၌ ထားခဲ့၍ ေတာင္ေပၚ သို႔ တက္သြားၿပီးလွ်င္ ရက္ေပါင္း ၄၀ မွ် ေတာင္ေပၚတြင္ ေနခဲ့ရာ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္ႏွင့္ ေတြ႕႐ံုမွ်မက ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါးကိုလည္း ဘုရားသခင္ထံမွ ရခဲ့၏။

မိုးဇက္သည္ ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါးကို ယူၿပီးလွ်င္ ဆိုင္ႏုိင္း ေတာင္ေပၚမွ ဆင္းခဲ့၍ ပညတ္ေတာ္မ်ားကို အဇၨေရးတို႔အား ရွင္းျပ၏။ ထိုပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါးမွာ -

► ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားမွတပါး တျခားဘုရားကို မကိုးကြယ္ရ။
► ႐ုပ္တုကို မကိုးကြယ္ရ။
► မုသားႏွင့္စပ္၍ ဘုရားသခင္၏ နာမေတာ္ကို မျမြက္ဆုိရ။
► ရက္သတၱပတ္၏ ၇ ရက္ေျမာက္ေန႔၌ အလုပ္မလုပ္ဘဲ နားရမည္။
► ထိုေန႔ကို ျမတ္ေသာေန႔ (Holy Day) ဟု ေခၚရမည္။
► မိဘ တို႔ကို ႐ိုေသရမည္။
► လူကို မသတ္ရ။
► မခိုးရ။
► သူတပါး သားမယား မျပစ္မွား မက်ဴးလြန္ရ။
► ကိုယ္ႏွင့္ နီးစပ္သူ၏ သားမယား၊ ပစၥည္း ဥစၥာကို လိုခ်င္ တပ္မက္စိတ္ မရွိရ။

ဤ ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါး အနက္ မ်ားစြာေသာ ပညတ္ခ်က္တို႔မွာ အီဂ်စ္တို႔အတြက္ အစိမ္းသက္သက္ မဟုတ္ေပ။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ သင္ေပးေနေသာ သေဘာတရားမ်ား ျဖစ္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ပညတ္ခ်က္ ၂ ခု မွာမူ အဇၨေရးတို႔ မသိေသာ အခ်က္မ်ား ျဖစ္ၾက၏။

အဇၨေရးတို႔မွာ ကၽြန္ ဘဝႏွင့္ အီဂ်စ္ ျပည္တြင္ ရက္သတၱပတ္တိုင္း ၇ ရက္လံုးလံုး အနားမရပဲ ပင္ပန္း ဆင္းရဲျခင္း ႀကီးစြာျဖင့္ အလုပ္ လုပ္ခဲ့ၾကရ၏။ မိုးဇက္သည္ သူ႕လူမ်ိဳးမ်ား၏ ဤ အေျခအေနကို ကို္ယ္ေတြ႕မ်က္ျမင္ ျဖစ္ခဲ့၏။ သို႔ျဖင့္ "သင္တို႔ ၆ ရက္ အလုပ္ လုပ္ရမည္၊ ၇ ရက္ေျမာက္ေန႔သည္ သင္တို႔ နားေသာေန႔ ျဖစ္ရမည္" ဟု ပညတ္ခ်က္ ျဖစ္ေပၚလာ၏။

ေနာက္ ပညတ္ခ်က္ တခုသည္လည္း အေတြ႕အႀကံဳမွ ေပၚထြက္လာေသာ ပညတ္ခ်က္ ျဖစ္၍ အေရးအပါဆံုး ျဖစ္၏။ ယင္းမွာ "ငါသည္ သင္တို႔ကို အီဂ်စ္ျပည္ အတြင္း အေႏွာင္အဖြဲ႕ခံေနရျခင္းမွ ထုတ္ေဆာင္ ကယ္တင္လာေသာ သင္တို႔၏ ဘုရား ျဖစ္၏။ သင္တို႔သည္ ငါမွတပါး တျခားဘုရားကို မကိုးကြယ္ရ" ဟူေသာ ပညတ္ခ်က္ပင္။

စနစ္က်ေသာ ဂ်ဴးဘာသာ စတင္ခ်ိန္ ဂ်ဴးဘာသာသည္ ေရွး ပေဝသဏီက စတင္ခဲ့သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း တစံု တခုေသာ သေဘာတရား အေပၚတြင္ အေျခခံ၍ စနစ္တက် ဖြဲ႕စည္း ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ ဘာသာ မဟုတ္ေပ။ လူမ်ိဳးစု၏ ဘိုးေဘးစဥ္ဆက္ အစဥ္အလာ ယံုၾကည္မႈအရ ကိုးကြယ္လာသည့္ အေျခအေန၌သာ ရွိေနခဲ့၏။ လမ္းညႊန္ က်င့္ဝတ္မ်ားလည္း စနစ္တက် မရွိခဲ့ေသးေပ။ ယခု မိုးဇက္က ဆိုင္းႏိုင္း ေတာင္ေပၚမွ ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါးကို ယူေဆာင္လာမွသာ လမ္းညႊန္ က်င့္ဝတ္မ်ားျဖင့္ စနစ္က်ေသာ ဘာသာအျဖစ္ စတင္ ေပၚေပါက္လာျခင္း ျဖစ္၏။

ထို႔ေၾကာင့္ ဂ်ဴးဘာသာ စတင္ ေပၚေပါက္လာသည့္ အခ်ိန္ကို ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါး ရရွိလာသည့္ ဘီစီ ၁၂၃၀ ခုႏွစ္ဟု သတ္မွတ္ၾကျခင္း ျဖစ္၏။

ပါလက္စတိုင္းသို႔ မိုးဇက္သည္ ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါးကို ရွင္းျပၿပီးေနာက္ ဘုရားသခင္ ကတိျပဳထားေသာ ေဒသသို႔ သြားမည္ဟု ဆိုၿပီးလွ်င္ သူ႕လူမ်ားကို ေျမာက္စူးစူး ေဂ်ာ္ဒန္ ျမစ္ဆီသို႔ ေခၚေဆာင္သြား၏ အဇၨေရးတို႔ ဘဝကား ေျခသလံုးအိမ္တိုင္ သိုးေက်ာင္းသား ဘဝ ျဖစ္ရာ သြားရ လာရ ေရႊ႕ရ ေျပာင္းရသည္မွာ သူတို႔ အတြက္ ဘဝေပး တာဝန္ျဖစ္၍ မဆန္းေတာ့ေပ။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သဲကႏၲာရႀကီးကို ျဖတ္၍ သြားၾကၿပီးေနာက္ ေဂ်ာ္ဒန္ျမစ္ အလြန္တြင္ ဘုရားသခင္ ကတိျပဳထားေသာ ေဒသ ( The Promised Land ) ဟု သူတို႔ ယူဆသည့္ ပါလက္စတိုင္း သို႔ ေရာက္၍ အေျခတက် ေနၾကၿပီးလွ်င္ သိုးေက်ာင္းသား ဘဝမွ ထြန္ယက္ စိုက္ပ်ိဳး စားရေသာ လယ္သမား ဘဝသို႔ တျဖည္းျဖည္း ေျပာင္းလဲ သြားၾက၏။

ႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ အျဖစ္ ေပၚေပါက္လာျခင္း
---------------------------------------------
မၾကာမီပင္ အဇၨေရး လူမ်ိဳးစု ၁၂ စု တို႔ကို စုစည္းလိုက္ၾကၿပီးလွ်င္ ေဆာလ္ အမည္ရွိေသာ လယ္သမားႀကီးကို ဘုရင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္လိုက္ကာ ညီညြတ္ေသာ အဇၨေရးႏိုင္ငံကို ဘီစီ ၁၀၂၅ ခုႏွစ္ ေလာက္တြင္ တည္ေထာင္မိၾက၏။

ေဆာလ္ ဘုရင္ႀကီးေနာက္ ဘီစီ ၁၀၀၆ ခုႏွစ္တြင္ ဘုရင္ ေဒးဗစ္က ထီးနန္း ဆက္ခံ၏။ ဘီစီ ၉၆၀ ခုႏွစ္၌ ေဆာလ္မုန္ ဘုရင္က ထီးနန္းဆက္ခံ၏။ ဟီဗ႐ူးႏိုင္ငံသည္ ဘုရင္ သံုးဆက္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ေအာက္တြင္ အလြန္ လ်င္ျမန္စြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ စည္ကားလာ၏။ ေဂ်႐ုဆလင္ ၿမိဳ႕၌ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္၏ စံေက်ာင္းေတာ္ကိုလည္း ေဆာလ္မုန္ ဘုရင္ႀကီးက ေဆာက္လုပ္ေစ၏။

တကြဲတျပား ျဖစ္ရ ျပန္ၿပီ
----------------------------
သို႔ရာတြင္ ဘီစီ ၉၂၂ ခုႏွစ္၌ ေဆာလ္မုန္ ဘုရင္ႀကီး နတ္ရြာစံၿပီး ေနာက္တြင္ကား အဇၨေရးတို႔ ညီညြတ္ေရး ပ်က္ျပားကာ စည္းလံုးမႈ ေျပသြားၿပီးလွ်င္ ေျမာက္ဘက္၌ အဇၨေရးႏိုင္ငံ၊ ေတာင္ဘက္၌ ဂ်ဳဒႏိုင္ငံ ဟု ႏွစ္နိုင္ငံ ခြဲ၍ တည္ေထာင္ လုိက္ၾက၏။ အစုအစည္းကို ခြဲလိုက္လွ်င္ အင္အား နည္းသြားျခင္းမွာ ဓမၼတာပင္ ျဖစ္၏။

ႏွစ္ႏိုင္ငံ ခြဲလိုက္ၿပီးေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာအၾကာ ဘီစီ ၇၂၁ ခုႏွစ္တြင္ အဆီးရီးယန္း တို႔က ေျမာက္ပိုင္း အဇၨေရး ႏိုင္ငံကို တိုက္ခိုက္သိမ္းယူ လိုက္ၾက၏။

တဖန္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေပါင္း တရာ့ေျခာက္ဆယ္ခန္႔ ၾကာေသာအခါ ဘီစီ ၅၈၇ ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ပိုင္း ဂ်ဳဒႏိုင္ငံ ကို ေဗဗီလံု ႏိုင္ငံသားတို႔က ဝင္ေရာက္တိုက္ခုိက္ သိမ္းပိုက္ၿပီးလွ်င္ အဇၨေရး အမ်ားအျပားကို ေဗဗီလံုသို႔ ေခၚေဆာင္သြားၾက၏။ ေဂ်႐ုဆလင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုလည္း ေဆာလ္မုန္ဘုရင္ႀကီး ေဆာက္လုပ္ထားခဲ့ေသာ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရား၏ စံေက်ာင္းေတာ္ႀကီးပါ မက်န္ရေအာင္ ဖ်က္ဆီးသြားၾက၏။

အဇၨေရး၏ ကေလးမ်ားကား တဖန္ ေနရာေဒသ အႏွံ႔အျပားသို႔ တကြဲတျပား ပ်ံ႕ႏွ႔ံသြားရ ျပန္ေလၿပီ။ အီဂ်စ္၏ ကၽြန္အျဖစ္မွ လြတ္ေျမာက္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၇၀၀ ခန္႔ အၾကာတြင္ ကၽြန္ ဘဝသို႔ တဖန္ ေရာက္ရျပန္ေလၿပီ။

ထို႔ေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ခန္႔အၾကာ ဘီစီ ၅၃၈ ခုႏွစ္၌ ေဗဗီလံုကို ပါရွင္း ဘုရင္ ဆိုက္ရပ္က တိုက္ခုိက္ သိမ္းပိုက္လိုက္ျပန္၏။ ဟီဗ႐ူးတို႔မွာ သခင္တဦး၏ ေအာက္မွ တျခားသခင္တဦး၏ ေအာက္သို႔ ေရာက္ရျပန္၏။

ဂ်ဴး ဘာသာ ေျပာင္းလဲလာခ်ိန္ ထို အခ်ိန္တြင္ ပါးရွားျပည္၌ တမန္ေတာ္ ဇို႐ိုအက္စတား ကြယ္လြန္သည္မွာ ၃ ႏွစ္မွ်သာ ရွိေသး၏။ ဇို႐ိုအက္စတား ဘာသာ စည္ပင္ျပန္႔ပြါး ထြန္းကားေနဆဲအခ်ိန္ ျဖစ္၏။ သို႔ျဖစ္၍ ေဗဗီလံုသို႔ ေရာက္လာေသာ ပါရွင္း အရွင္သခင္တို႔၏ ဘာသာ အယူဝါဒကို အဇၨေရးတို႔ ေလ့လာၾကရ၏။ ဇို႐ိုအက္စတား ဘာသာမွ သေဘာတရားမ်ားကို အေတာ္ နားလည္ သေဘာေပါက္ လာၾက၏။

သို႔ေသာ္ ကမ႓ာမွာ အေကာင္း အင္အားစု ဘုရား၊ အဆိုး အင္အားစု ဘုရားဟု ဘုရားႏွစ္ဆူ ရွိေနျခင္းကို ဟီဗ႐ူးတို႔ မႀကိဳက္ၾက။ ကမ႓ာေလာကႀကီးကို ဖန္ဆင္းေသာ တန္ခိုးရွင္သည္ ႏွစ္ဆူ မျဖစ္ႏိုင္။ တဆူတည္းသာ ျဖစ္ရမည္။ ထိုတဆူမွာလည္း ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္သာလွ်င္ ျဖစ္ရမည္ဟု ဂ်ဴးတို႔ ယံုၾကည္ၾက၏။ ယခင္ကမူ ေဂ်ဟိုဗ ဘုရားသခင္ကို ပါလက္စတိုင္း ဘုရား၊ ဂ်ဴးတို႔၏ ဘုရားဟုသာ နယ္က်ဥ္းစြာ ယံုၾကည္ယူဆ ခဲ့ၾက၏။

သို႔ေသာ္ ဇို႐ိုအက္စတား ဘာသာကို ေလ့လာရာမွ ရရွိေသာ အေတြးသစ္ အျမင္သစ္ အခ်ိဳ႕ကိုမူ သူတို႔ ႏွစ္ၿခိဳက္ ၾကသျဖင့္ ဂ်ဴး ဘာသာေရး သေဘာတရား အျဖစ္ သြတ္သြင္း လက္ခံလိုက္ၾက၏။ ယင္းတို႔အနက္ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္ အခ်ိဳ႕မွာ တမလြန္ဘဝ ရွိသည္ ဟူေသာ အယူအဆ၊ ေကာင္းကင္ဘံုႏွင့္ ငရဲ ရွိသည္ ဟူေသာ အယူအဆတို႔ ျဖစ္၏။

ဂ်ဴး တို႔ေရာ ပါရွင္း တို႔ပါ ကယ္တင္ရွင္ ေပၚလာမည္ဟု ယံုၾကည္ၾက၏။ သို႔ေသာ္ ဂ်ဴးတို႔၏ ကယ္တင္ရွင္မွာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳးတို႔ကိုသာ ကယ္တင္မည့္ အမ်ိဳးသား သူရဲေကာင္း ျဖစ္၏။ ပါရွင္း တို႔၏ ကယ္တင္ရွင္မွာ တကမ႓ာလံုးကို အဆိုး အင္အားစုမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ကယ္တင္မည့္သူ ျဖစ္၏။ ဤအခ်က္၌လည္း ဂ်ဴး တို႔သည္ ဇို႐ိုအက္စတား ဘာသာမွ ကယ္တင္ရွင္ အယူအဆကို ပို၍ သေဘာက်ကာ လက္ခံလိုက္ ၾကျပန္၏။

ဤနည္းျဖင့္ ေဗဗီလံုတြင္ ပါရွင္း တို႔၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္၌ ေနခဲ့ရသျဖင့္ ဇို႐ိုအက္စတား ဘာသာကို ေလ့လာခြင့္ ရျခင္းသည္ ဂ်ဴးတို႔အတြက္ အရွံဳးထဲမွ အျမတ္ရျခင္း ျဖစ္၏။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ဂ်ဴးဘာသာကို ပိုမို ေက်နပ္ဖြယ္ရွိေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ႏိုင္ခဲ့ၾက၏။

ေဂ်ဟူဒီ ေယဟူဒီ ရဟူဒီ ပါရွင္း တို႔သည္ ဟီဗ႐ူး တို႔ကုိ မႏွိပ္စက္ၾကဘဲ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခင္ခင္မင္မင္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံၾက၏။ ပါရွင္းတို႔က ဟီဗ႐ူးတို႔ကို ေဂ်ဟူဒီ=ေယဟူဒီ(Jehudis) ဟု ေခၚၾက၏။ [ ျမန္မာတို႔ ေခၚေနၾကေသာ ယဟူဒီ=ရဟူဒီ=ေရဝတီ ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းမွာ ထို ေယဟူဒီမွ ေျပာင္းလဲလာဟန္ တူေပသည္။ ] ထို ေဂ်ဟူဒီမွ ဂ်ဴး (Jews) ျဖစ္လာ၍ ဂ်ဴး တို႔၏ ဘာသာကိုလည္း (Judaism) ဟုေခၚၾက၏။

ပါရွင္းဘုရင္ ဆိုက္ရပ္သည္ ဂ်ဴးတို႔ကို ပါလက္စတုိင္းသို႔ ျပန္ခြင့္ျပဳလိုက္၍ ဂ်ဴး တို႔သည္ ဒုတိယအႀကိမ္ ပါလက္စတိုင္း ႏိုင္ငံကို တည္ေထာင္ၾကျပန္သည္။

ေျပာင္းလဲတိုးတက္ေနေသာ ဘာသာ
------------------------------------------
သို႔ေသာ္လည္း ဂ်ဴး တို႔၏ ဘဝကား တည္ၿငိမ္မႈ မရၾကေပ။ ေနာင္တြင္လည္း ဂရိတ္၊ ေရာမ၊ အီဂ်စ္၊ အာရပ္ႏွင့္ တူရကီ တို႔၏ တိုက္ခုိက္ သိမ္းယူျခင္း၊ အုပ္စိုးျခင္းကို ဆက္ခါဆက္ခါ ခံၾကရ၏။ သို႔ေသာ္ သခင္ တဦးေျပာင္းတိုင္း ဂ်ဴးဘာသာတြင္ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္မႈမ်ား ပို၍ပို၍ ရရွိခဲ့သျဖင့္ ဂ်ဴးဘာသာကား အစဥ္သျဖင့္ ေျပာင္းလဲ တိုးတက္လာခဲ့ေသာ ဘာသာဟု ဆိုႏိုင္တန္ရာ၏။
.
Credit: သမိုင္​းအ​ေၾကာင္​း
ဗဟုသုတ​ေက်းရြာ
credit : Knowledge Village KV

=============================

✤ ဂျူး ဘာသာ ✤

-------------------

တည်ထောင်သူ
- ဂျူးလူမျိုး၊ မိုးဇက် (မောရှေ)။

တည်ထောင်သည့်နှစ်
- ခရစ်မပေါ်မီ ၁၂၃၀ ခုနှစ် (ဘီစီ ၁၂၃၀)။

စတင်ပေါ်ပေါက်ရာဌာန
- ပါလက်စတိုင်း (အဇ္ဇရေး) ပြည်။

ဘာသာရေးအထွတ်အထိပ်ပုဂ္ဂိုလ်
- ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်။

ပဓာနကျမ်းဂန်
- သမ္မာကျမ်းစာ ( ဓမ္မဟောင်းကျမ်း )။

အခြေခံ ယုံကြည်ချက်များ ကမ္ဘာလောကကြီးနှင့်တကွ သတ္တဝါတွေကို ဂျေဟိုဗ(ယေဝေါဟာ) ဘုရားသခင်က ဖန်ဆင်းသည်။ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်သည် လောကတွင် တဆူတည်းသော ဘုရား ဖြစ်သည်။ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်မှ တပါး အခြား ဘုရားကို မကိုးကွယ်ရ၊ ရုပ်တုကို မကိုးကွယ်ရ။ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသည် သူ မုန်းသော သူများကို သူတို့၏ အမျိုး လေးဆက်တိုင်အောင် အပြစ်ဒဏ်ပေး၏။ သူ့ကိုချစ်၍ သူ့တရားအတိုင်း လိုက်နာသူများကို အမျိုးဆက်ထောင် သောင်း တိုင်အောင် ကောင်းကျိုးပြု၍ ကရုဏာကို ပြတော်မူ၏။ ရဟူဒီ ခေါ်သော ဂျူး လူမျိူးများသည် ဘုရားသခင်၏ လူများ ဖြစ်ကြ၏။ သူတို့ကိုသာ ဘုရားသခင် စောင်မတော်မူ၏။ ဂျူး သွားရာ၌ ဂျေဟိုဗ ဘုရားရှိ၏။

တနေ့နေ့တွင် ဂျူးတို့ကို ကယ်တင်မည့် ကယ်တင်ရှင် လာမည်ဖြစ်၏။ ကယ်တင်ရှင် လာသောနေ့တွင် ဘုရားသခင်က တရားဆုံးဖြတ် လိမ့်မည်။ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်သည် လူနှင့် လူ၏ သားမြေးများ၊ တိရစ္ဆာန်များကို ဖန်ဆင်းသော်လည်း လူတို့ စိတ်၌ ဆိုးညစ်သော စိတ်နေ စိတ်ထားတွေသာ များသောကြောင့် နောင်တ ပူပန်ရတော် မူလှသဖြင့် တနေ့နေ့တွင် သူတို့ကို မြေမျက်နှာပြင်မှ သုတ်သင် ရှင်းလင်း ပစ်လိမ့်မည်။

ပေါ်ပေါက်လာပုံ
------------------
လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း လေးထောင်ခန့်က ယူဖရေးတီး မြစ်ဝှမ်း ကယ်လ်ဒီးယား ပြည်၏ မြို့တော်ဖြစ်သော ဦးရ်မြို့၌ တေရား ဆိုသော အရောင်းအဝယ် သမားတယောက် ရှိ၏။ သူ၏ သားများ အနက် တယောက်မှာ အေဗရာဟင် ဖြစ်၏။ သူ၏ အလုပ်ကား သိုးထိန်းကျောင်းခြင်း အလုပ် ဖြစ်၏။

တေရားနှင့် အခြား လူအားလုံး လိုလိုပင် ရုပ်တုတွေ အမြောက်အမြား ထုလုပ်ကာ ကိုးကွယ်ကြ၏။ အေဗရာဟင်ကမူ ရုပ်တုကို မကိုးကွယ်ပေ။ မကိုးကွယ်ရုံမျှ မကသေး၊ သူ့ဖခင်၏ အိမ်မှ ရုပ်တုတွေကို ပုဆိန်ဖြင့် ပေါက်ခွဲ ဖျက်ဆီး ပစ်လိုက်ပြီးလျှင် ရုပ်တုတွေ ဘာမျှ အသုံးမကျကြောင်း ပြော၏။

ဟီဗရူးအစ ရုပ်တုပေါင်း မြောက်မြားစွာကို ကိုးကွယ်နေသော နိုင်ငံ၌ အေဗရာဟင်၏ အပြုအမူနှင့် အပြောအဆိုသည် အန္တရာယ် များလှသည်။ ထို့ကြောင့် သူသည် သူ့မိသားစုနှင့် သိုးများကို ယူဆောင်ကာ တိုင်းပြည်မှ ထွက်ခွာ၍ ယူဖရေးတီးမြစ်ကို ဖြတ်ကူးပြီးလျှင် မြောက်ဘက်ဆီသို့ တဖြည်းဖြည်း ထွက်လာခဲ့၏။ ရက်ပေါင်းများစွာ ကြာသောအခါ ကာနန်း ခေါ်သော တိုင်းပြည်ကို ရောက်၍ အခြေချ နေကြ၏။ ထို ကာနန်း ပြည်ကား နောင်အခါ ပါလက်စတိုင်း ဟု ခေါ်တွင်သော တိုင်းပြည်ပင် ဖြစ်၏။ ကာနန်း ပြည်သားတို့က အေဗရာဟင် တို့ကို အိဗရိ (ဟဗရူး)များဟု ခေါ်ကြ၏။ တဘက်ကမ်းမှ မြစ်ကို ဖြတ်ကူးလာသူများ ဟု အဓိပ္ပာယ်ရ၏။

အဇ္ဇရေး၏ အစ အေဗရာဟင် ၌ အိုက်ဇက် ဆိုသော သားတယောက် ရှိ၏။ အိုက်ဇက်၌ ဂျက်ကော့ (ယာကုတ်) ဆိုသော သားတယောက်ရှိ၏။ ဂျက်ကော့ ကို အဇ္ဇရေး ဟုလည်း ခေါ်ကြ၏။ ဂျက်ကော့ ခေါ် အဇ္ဇရေး၌ သား ၁၂ ယောက် ရှိ၏။ အဇ္ဇရေး၏ ကလေးများဟု ခေါ်ကြ၏။ ထိုကလေး ၁၂ ယောက်မှ အဇ္ဇရေး ကလေးပေါင်း မြောက်မြားစွာ ထွန်းပေါက်၏။ ဤနည်းဖြင့် အေဗရာဟင်၏ အနွယ် အဇ္ဇရေးများသည် ကာနန်းပြည်တွင် အင်အားကြီးမားသော သိုးကျောင်း လူမျိုးစုကြီး ဖြစ်လာ၏။

အီဂျစ်သို့ ပြောင်းကြခြင်း
---------------------------
တချိန်တွင် ကာနန်း တပြည်လုံး ငတ်မွတ်ခေါင်းပါးခြင်း ဒုဗ္ဘိက္ခန္တရ ကပ်ကြီး ဆိုက်သဖြင့် အဇ္ဇရေး အားလုံး အီဂျစ် ပြည်သို့ ရွှေ့ပြောင်း သွားကြပြီးလျှင် ဘုရင့်ထံ နေခွင့် တောင်းကြသဖြင့် ဂိုရှန် နယ်တွင် နေခွင့်ရကြ၏။ ယင်းသို့ နေထိုင်ခဲ့ကြရာ နှစ်ကြာလာသည်နှင့် အမျှ အဇ္ဇရေး လူဦးရေက အဆမတန် တိုးလာ၏။ မည်မျှပင် လူဦးရေ များသည်ဖြစ်စေ အဇ္ဇရေးတို့က အီဂျစ်တို့နှင့် မရောနှောပဲ သီးသန့် နေကြ၏။ အီဂျစ် ဘုရားကျောင်း များကိုလည်း မသွားကြပေ။ ဤသို့ သီးသန့် နေသည်ကို အီဂျစ်တို့က ကြိုက်လည်း မကြိုက်ကြ၊ ကြောက်လည်း ကြောက်ကြ၏။

ကျွန်ဘဝ
-----------
ထို့ကြောင့် အီဂျစ် ဘုရင်နှင့်မူးမတ်တို့ တိုင်ပင်ပြီလျှင် အဇ္ဇရေး အားလုံးကို ကျွန်ပြုလုပ်လိုက် ကြ၏။ အဇ္ဇရေးတို့သည် ကျွန် ဘဝ၌ ရက်စက် ကြမ်းကြုတ်သော နှိပ်စက် ညှင်းပန်းမှု အမျိုးမျိုးကို မရှုမလှ ခံနေကြရ၏။ အီဂျစ်မှ ထွက်ခွာခွင့်လည်း မရပေ။

ဤ အခြေအနေတွင် အဇ္ဇရေး မိသားစုများ အတွင်း၌ မိုးဇက် (မောရှေ) ဟု ခေါ်သော လူငယ် လူစွမ်းကောင်းတယောက် ပေါ်ပေါက်လာ၏။ မိုးဇက်သည် သူ့လူမျိုးများ အီဂျစ်ပြည်မှ လွတ်မြောက်နိုင်သည့် နည်းလမ်းကိုသာ ကြံစည် စဉ်းစားနေ၏။

လွတ်မြောက်ရေး
-------------------
တနေ့တွင် ကျွန်ထိန်း တယောက်က ကျွန်နှစ်ယောက်အား ရက်စက်စွာ ရိုက်နှက်နေသည်ကို မိမိရှေ့တွင် မြင်တွေ့နေရသော မိုးဇက်သည် စိတ်မထိမ်းနိုင်ပဲ ဖြစ်သွားကာ ကျွန်ထိန်းကို သတ်ပစ် လိုက်၏။ ပြီးလျှင် အီဂျစ် ပြည်မှ ထွက်ပြေးရာ ဘုန်းကြီး ဂျေသရိုး ၏ ဥယျာဉ်ထဲသို့ ရောက်သွား၏။ ဥယျာဉ်ထဲ၌ ထိပ်တွင် စာလုံးများ ထွင်းထားသော တောင်ဝှေး တချောင်းကို တွေ့၍ တန်ခိုးရှိသော တောင်ဝှေးမှန်း သိသဖြင့် ဘုန်းကြီးထံမှ တောင်းယူခဲ့ပြီးလျှင် အီဂျစ်ပြည်သို့ ပြန်လာခဲ့၏။

ပညတ်တော် ၁၀ ပါး
-----------------------
မိုးဇက်သည် အီဂျစ်ဘုရင်၏ နန်းတော်ထဲ၌ တောင်ဝှေး၏ တန်ခိုး အမျိုးမျိုးကို ပြပြီးလျှင် ဘုရင်ကို ခြိမ်းခြောက်၍ အဇ္ဇရေး တို့ကို အီဂျစ်မှ ထွက်ခွာခွင့် ပေးရန် ပြော၏။ ကြောက်လန့်သော ဘုရင်သည် အဇ္ဇရေးတို့ကို သွားခွင့် ပြုလိုက်၏။ မိုးဇက်သည် အီဂျစ်မှ အဇ္ဇရေး အားလုံးကို ဦးဆောင်လျက် ဆိုင်နိုင်း တောင်ဆီသို့ ရှေးရှု ခေါ်ဆောင်သွား၏။ အဇ္ဇရေးတို့သည် ဆိုင်နိုင်း တောင်ခြေတွင် ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်ကို နွားသိုးကြီး အသွင်ဖြင့် ဖြစ်စေ။ ဇီးကွက်အသွင်ဖြင့် ဖြစ်စေ တွေ့ရလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ကာ ဝမ်းသာနေကြ၏။ မျှော်လင့်သည့်အတိုင်း တောင်ခြေတွင် ဘာကိုမျှ မမြင် မတွေ့ရသော အခါ စိတ်ပျက်ကြ၏။ မိုးဇက်သည် သူ့လူများကို တောင်ခြေ၌ ထားခဲ့၍ တောင်ပေါ် သို့ တက်သွားပြီးလျှင် ရက်ပေါင်း ၄၀ မျှ တောင်ပေါ်တွင် နေခဲ့ရာ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်နှင့် တွေ့ရုံမျှမက ပညတ်တော် ၁၀ ပါးကိုလည်း ဘုရားသခင်ထံမှ ရခဲ့၏။

မိုးဇက်သည် ပညတ်တော် ၁၀ ပါးကို ယူပြီးလျှင် ဆိုင်နိုင်း တောင်ပေါ်မှ ဆင်းခဲ့၍ ပညတ်တော်များကို အဇ္ဇရေးတို့အား ရှင်းပြ၏။ ထိုပညတ်တော် ၁၀ ပါးမှာ -

► ဂျေဟိုဗ ဘုရားမှတပါး တခြားဘုရားကို မကိုးကွယ်ရ။
► ရုပ်တုကို မကိုးကွယ်ရ။
► မုသားနှင့်စပ်၍ ဘုရားသခင်၏ နာမတော်ကို မမြွက်ဆိုရ။
► ရက်သတ္တပတ်၏ ၇ ရက်မြောက်နေ့၌ အလုပ်မလုပ်ဘဲ နားရမည်။
► ထိုနေ့ကို မြတ်သောနေ့ (Holy Day) ဟု ခေါ်ရမည်။
► မိဘ တို့ကို ရိုသေရမည်။
► လူကို မသတ်ရ။
► မခိုးရ။
► သူတပါး သားမယား မပြစ်မှား မကျူးလွန်ရ။
► ကိုယ်နှင့် နီးစပ်သူ၏ သားမယား၊ ပစ္စည်း ဥစ္စာကို လိုချင် တပ်မက်စိတ် မရှိရ။

ဤ ပညတ်တော် ၁၀ ပါး အနက် များစွာသော ပညတ်ချက်တို့မှာ အီဂျစ်တို့အတွက် အစိမ်းသက်သက် မဟုတ်ပေ။ သူတို့ကိုယ်တိုင် သင်ပေးနေသော သဘောတရားများ ဖြစ်ကြ၏။ သို့သော် ပညတ်ချက် ၂ ခု မှာမူ အဇ္ဇရေးတို့ မသိသော အချက်များ ဖြစ်ကြ၏။

အဇ္ဇရေးတို့မှာ ကျွန် ဘဝနှင့် အီဂျစ် ပြည်တွင် ရက်သတ္တပတ်တိုင်း ၇ ရက်လုံးလုံး အနားမရပဲ ပင်ပန်း ဆင်းရဲခြင်း ကြီးစွာဖြင့် အလုပ် လုပ်ခဲ့ကြရ၏။ မိုးဇက်သည် သူ့လူမျိုးများ၏ ဤ အခြေအနေကို ကိုယ်တွေ့မျက်မြင် ဖြစ်ခဲ့၏။ သို့ဖြင့် "သင်တို့ ၆ ရက် အလုပ် လုပ်ရမည်၊ ၇ ရက်မြောက်နေ့သည် သင်တို့ နားသောနေ့ ဖြစ်ရမည်" ဟု ပညတ်ချက် ဖြစ်ပေါ်လာ၏။

နောက် ပညတ်ချက် တခုသည်လည်း အတွေ့အကြုံမှ ပေါ်ထွက်လာသော ပညတ်ချက် ဖြစ်၍ အရေးအပါဆုံး ဖြစ်၏။ ယင်းမှာ "ငါသည် သင်တို့ကို အီဂျစ်ပြည် အတွင်း အနှောင်အဖွဲ့ခံနေရခြင်းမှ ထုတ်ဆောင် ကယ်တင်လာသော သင်တို့၏ ဘုရား ဖြစ်၏။ သင်တို့သည် ငါမှတပါး တခြားဘုရားကို မကိုးကွယ်ရ" ဟူသော ပညတ်ချက်ပင်။

စနစ်ကျသော ဂျူးဘာသာ စတင်ချိန် ဂျူးဘာသာသည် ရှေး ပဝေသဏီက စတင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသော်လည်း တစုံ တခုသော သဘောတရား အပေါ်တွင် အခြေခံ၍ စနစ်တကျ ဖွဲ့စည်း ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် ဘာသာ မဟုတ်ပေ။ လူမျိုးစု၏ ဘိုးဘေးစဉ်ဆက် အစဉ်အလာ ယုံကြည်မှုအရ ကိုးကွယ်လာသည့် အခြေအနေ၌သာ ရှိနေခဲ့၏။ လမ်းညွှန် ကျင့်ဝတ်များလည်း စနစ်တကျ မရှိခဲ့သေးပေ။ ယခု မိုးဇက်က ဆိုင်းနိုင်း တောင်ပေါ်မှ ပညတ်တော် ၁၀ ပါးကို ယူဆောင်လာမှသာ လမ်းညွှန် ကျင့်ဝတ်များဖြင့် စနစ်ကျသော ဘာသာအဖြစ် စတင် ပေါ်ပေါက်လာခြင်း ဖြစ်၏။

ထို့ကြောင့် ဂျူးဘာသာ စတင် ပေါ်ပေါက်လာသည့် အချိန်ကို ပညတ်တော် ၁၀ ပါး ရရှိလာသည့် ဘီစီ ၁၂၃၀ ခုနှစ်ဟု သတ်မှတ်ကြခြင်း ဖြစ်၏။

ပါလက်စတိုင်းသို့ မိုးဇက်သည် ပညတ်တော် ၁၀ ပါးကို ရှင်းပြပြီးနောက် ဘုရားသခင် ကတိပြုထားသော ဒေသသို့ သွားမည်ဟု ဆိုပြီးလျှင် သူ့လူများကို မြောက်စူးစူး ဂျော်ဒန် မြစ်ဆီသို့ ခေါ်ဆောင်သွား၏ အဇ္ဇရေးတို့ ဘဝကား ခြေသလုံးအိမ်တိုင် သိုးကျောင်းသား ဘဝ ဖြစ်ရာ သွားရ လာရ ရွှေ့ရ ပြောင်းရသည်မှာ သူတို့ အတွက် ဘဝပေး တာဝန်ဖြစ်၍ မဆန်းတော့ပေ။ နှစ်ပေါင်းများစွာ သဲကန္တာရကြီးကို ဖြတ်၍ သွားကြပြီးနောက် ဂျော်ဒန်မြစ် အလွန်တွင် ဘုရားသခင် ကတိပြုထားသော ဒေသ ( The Promised Land ) ဟု သူတို့ ယူဆသည့် ပါလက်စတိုင်း သို့ ရောက်၍ အခြေတကျ နေကြပြီးလျှင် သိုးကျောင်းသား ဘဝမှ ထွန်ယက် စိုက်ပျိုး စားရသော လယ်သမား ဘဝသို့ တဖြည်းဖြည်း ပြောင်းလဲ သွားကြ၏။

နိုင်ငံ တနိုင်ငံ အဖြစ် ပေါ်ပေါက်လာခြင်း
---------------------------------------------
မကြာမီပင် အဇ္ဇရေး လူမျိုးစု ၁၂ စု တို့ကို စုစည်းလိုက်ကြပြီးလျှင် ဆောလ် အမည်ရှိသော လယ်သမားကြီးကို ဘုရင်အဖြစ် ရွေးချယ်လိုက်ကာ ညီညွတ်သော အဇ္ဇရေးနိုင်ငံကို ဘီစီ ၁၀၂၅ ခုနှစ် လောက်တွင် တည်ထောင်မိကြ၏။

ဆောလ် ဘုရင်ကြီးနောက် ဘီစီ ၁၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ဘုရင် ဒေးဗစ်က ထီးနန်း ဆက်ခံ၏။ ဘီစီ ၉၆၀ ခုနှစ်၌ ဆောလ်မုန် ဘုရင်က ထီးနန်းဆက်ခံ၏။ ဟီဗရူးနိုင်ငံသည် ဘုရင် သုံးဆက်၏ အုပ်ချုပ်မှု အောက်တွင် အလွန် လျင်မြန်စွာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက် စည်ကားလာ၏။ ဂျေရုဆလင် မြို့၌ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်၏ စံကျောင်းတော်ကိုလည်း ဆောလ်မုန် ဘုရင်ကြီးက ဆောက်လုပ်စေ၏။

တကွဲတပြား ဖြစ်ရ ပြန်ပြီ
----------------------------
သို့ရာတွင် ဘီစီ ၉၂၂ ခုနှစ်၌ ဆောလ်မုန် ဘုရင်ကြီး နတ်ရွာစံပြီး နောက်တွင်ကား အဇ္ဇရေးတို့ ညီညွတ်ရေး ပျက်ပြားကာ စည်းလုံးမှု ပြေသွားပြီးလျှင် မြောက်ဘက်၌ အဇ္ဇရေးနိုင်ငံ၊ တောင်ဘက်၌ ဂျုဒနိုင်ငံ ဟု နှစ်နိုင်ငံ ခွဲ၍ တည်ထောင် လိုက်ကြ၏။ အစုအစည်းကို ခွဲလိုက်လျှင် အင်အား နည်းသွားခြင်းမှာ ဓမ္မတာပင် ဖြစ်၏။

နှစ်နိုင်ငံ ခွဲလိုက်ပြီးနောက် နှစ်ပေါင်း နှစ်ရာအကြာ ဘီစီ ၇၂၁ ခုနှစ်တွင် အဆီးရီးယန်း တို့က မြောက်ပိုင်း အဇ္ဇရေး နိုင်ငံကို တိုက်ခိုက်သိမ်းယူ လိုက်ကြ၏။

တဖန် နောက်ထပ် နှစ်ပေါင်း တရာ့ခြောက်ဆယ်ခန့် ကြာသောအခါ ဘီစီ ၅၈၇ ခုနှစ်တွင် တောင်ပိုင်း ဂျုဒနိုင်ငံ ကို ဗေဗီလုံ နိုင်ငံသားတို့က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်ပြီးလျှင် အဇ္ဇရေး အများအပြားကို ဗေဗီလုံသို့ ခေါ်ဆောင်သွားကြ၏။ ဂျေရုဆလင် မြို့တော်ကိုလည်း ဆောလ်မုန်ဘုရင်ကြီး ဆောက်လုပ်ထားခဲ့သော ဂျေဟိုဗ ဘုရား၏ စံကျောင်းတော်ကြီးပါ မကျန်ရအောင် ဖျက်ဆီးသွားကြ၏။

အဇ္ဇရေး၏ ကလေးများကား တဖန် နေရာဒေသ အနှံ့အပြားသို့ တကွဲတပြား ပျံ့နှံ့သွားရ ပြန်လေပြီ။ အီဂျစ်၏ ကျွန်အဖြစ်မှ လွတ်မြောက်ပြီး နှစ်ပေါင်း ၇၀၀ ခန့် အကြာတွင် ကျွန် ဘဝသို့ တဖန် ရောက်ရပြန်လေပြီ။

ထို့နောက် နှစ်ပေါင်း ၅၀ ခန့်အကြာ ဘီစီ ၅၃၈ ခုနှစ်၌ ဗေဗီလုံကို ပါရှင်း ဘုရင် ဆိုက်ရပ်က တိုက်ခိုက် သိမ်းပိုက်လိုက်ပြန်၏။ ဟီဗရူးတို့မှာ သခင်တဦး၏ အောက်မှ တခြားသခင်တဦး၏ အောက်သို့ ရောက်ရပြန်၏။

ဂျူး ဘာသာ ပြောင်းလဲလာချိန် ထို အချိန်တွင် ပါးရှားပြည်၌ တမန်တော် ဇိုရိုအက်စတား ကွယ်လွန်သည်မှာ ၃ နှစ်မျှသာ ရှိသေး၏။ ဇိုရိုအက်စတား ဘာသာ စည်ပင်ပြန့်ပွါး ထွန်းကားနေဆဲအချိန် ဖြစ်၏။ သို့ဖြစ်၍ ဗေဗီလုံသို့ ရောက်လာသော ပါရှင်း အရှင်သခင်တို့၏ ဘာသာ အယူဝါဒကို အဇ္ဇရေးတို့ လေ့လာကြရ၏။ ဇိုရိုအက်စတား ဘာသာမှ သဘောတရားများကို အတော် နားလည် သဘောပေါက် လာကြ၏။

သို့သော် ကမ္ဘာမှာ အကောင်း အင်အားစု ဘုရား၊ အဆိုး အင်အားစု ဘုရားဟု ဘုရားနှစ်ဆူ ရှိနေခြင်းကို ဟီဗရူးတို့ မကြိုက်ကြ။ ကမ္ဘာလောကကြီးကို ဖန်ဆင်းသော တန်ခိုးရှင်သည် နှစ်ဆူ မဖြစ်နိုင်။ တဆူတည်းသာ ဖြစ်ရမည်။ ထိုတဆူမှာလည်း ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်သာလျှင် ဖြစ်ရမည်ဟု ဂျူးတို့ ယုံကြည်ကြ၏။ ယခင်ကမူ ဂျေဟိုဗ ဘုရားသခင်ကို ပါလက်စတိုင်း ဘုရား၊ ဂျူးတို့၏ ဘုရားဟုသာ နယ်ကျဉ်းစွာ ယုံကြည်ယူဆ ခဲ့ကြ၏။

သို့သော် ဇိုရိုအက်စတား ဘာသာကို လေ့လာရာမှ ရရှိသော အတွေးသစ် အမြင်သစ် အချို့ကိုမူ သူတို့ နှစ်ခြိုက် ကြသဖြင့် ဂျူး ဘာသာရေး သဘောတရား အဖြစ် သွတ်သွင်း လက်ခံလိုက်ကြ၏။ ယင်းတို့အနက် အရေးကြီးသော အချက် အချို့မှာ တမလွန်ဘဝ ရှိသည် ဟူသော အယူအဆ၊ ကောင်းကင်ဘုံနှင့် ငရဲ ရှိသည် ဟူသော အယူအဆတို့ ဖြစ်၏။

ဂျူး တို့ရော ပါရှင်း တို့ပါ ကယ်တင်ရှင် ပေါ်လာမည်ဟု ယုံကြည်ကြ၏။ သို့သော် ဂျူးတို့၏ ကယ်တင်ရှင်မှာ ဂျူးလူမျိုးတို့ကိုသာ ကယ်တင်မည့် အမျိုးသား သူရဲကောင်း ဖြစ်၏။ ပါရှင်း တို့၏ ကယ်တင်ရှင်မှာ တကမ္ဘာလုံးကို အဆိုး အင်အားစုများမှ လွတ်မြောက်အောင် ကယ်တင်မည့်သူ ဖြစ်၏။ ဤအချက်၌လည်း ဂျူး တို့သည် ဇိုရိုအက်စတား ဘာသာမှ ကယ်တင်ရှင် အယူအဆကို ပို၍ သဘောကျကာ လက်ခံလိုက် ကြပြန်၏။

ဤနည်းဖြင့် ဗေဗီလုံတွင် ပါရှင်း တို့၏ အုပ်ချုပ်မှုအောက်၌ နေခဲ့ရသဖြင့် ဇိုရိုအက်စတား ဘာသာကို လေ့လာခွင့် ရခြင်းသည် ဂျူးတို့အတွက် အရှုံးထဲမှ အမြတ်ရခြင်း ဖြစ်၏။ ထိုအချိန်မှစ၍ ဂျူးဘာသာကို ပိုမို ကျေနပ်ဖွယ်ရှိအောင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲ နိုင်ခဲ့ကြ၏။

ဂျေဟူဒီ ယေဟူဒီ ရဟူဒီ ပါရှင်း တို့သည် ဟီဗရူး တို့ကို မနှိပ်စက်ကြဘဲ ရင်းရင်းနှီးနှီး ခင်ခင်မင်မင် ပေါင်းသင်း ဆက်ဆံကြ၏။ ပါရှင်းတို့က ဟီဗရူးတို့ကို ဂျေဟူဒီ=ယေဟူဒီ(Jehudis) ဟု ခေါ်ကြ၏။ [ မြန်မာတို့ ခေါ်နေကြသော ယဟူဒီ=ရဟူဒီ=ရေဝတီ ဟူသော အသုံးအနှုန်းမှာ ထို ယေဟူဒီမှ ပြောင်းလဲလာဟန် တူပေသည်။ ] ထို ဂျေဟူဒီမှ ဂျူး (Jews) ဖြစ်လာ၍ ဂျူး တို့၏ ဘာသာကိုလည်း (Judaism) ဟုခေါ်ကြ၏။

ပါရှင်းဘုရင် ဆိုက်ရပ်သည် ဂျူးတို့ကို ပါလက်စတိုင်းသို့ ပြန်ခွင့်ပြုလိုက်၍ ဂျူး တို့သည် ဒုတိယအကြိမ် ပါလက်စတိုင်း နိုင်ငံကို တည်ထောင်ကြပြန်သည်။

ပြောင်းလဲတိုးတက်နေသော ဘာသာ
------------------------------------------
သို့သော်လည်း ဂျူး တို့၏ ဘဝကား တည်ငြိမ်မှု မရကြပေ။ နောင်တွင်လည်း ဂရိတ်၊ ရောမ၊ အီဂျစ်၊ အာရပ်နှင့် တူရကီ တို့၏ တိုက်ခိုက် သိမ်းယူခြင်း၊ အုပ်စိုးခြင်းကို ဆက်ခါဆက်ခါ ခံကြရ၏။ သို့သော် သခင် တဦးပြောင်းတိုင်း ဂျူးဘာသာတွင် ပြောင်းလဲ တိုးတက်မှုများ ပို၍ပို၍ ရရှိခဲ့သဖြင့် ဂျူးဘာသာကား အစဉ်သဖြင့် ပြောင်းလဲ တိုးတက်လာခဲ့သော ဘာသာဟု ဆိုနိုင်တန်ရာ၏။
.