လက္​​ေျဖာင္​့ စႏိုက္​ပါလူသတ္​သမား ႏွင္​းလူသား

လက္​​ေျဖာင္​့ စႏိုက္​ပါလူသတ္​သမား ႏွင္​းလူသား

-----------------------------------------------------------

႐ု႐ွား နဲ႔ ဖင္​လန္​ ႏိုု္င္​ငံၾကားက ျဖစ္​ခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡ စစ္​ပြဲတစ္​ပြဲ။ 

၁၉၃၉ ခုႏွစ္​ ဒုတိယကမၻာစစ္​ျဖစ္​ခါစ အခ်ိန္​ကာလ။​ သံုးလတာၾကာ 

သူႏိုင္​ကိုယ္​ႏိုင္​တိုက္​ခဲ့တဲ့ ​ေဆာင္​းရာသီစစ္​ပြဲ။

ျဖစ္စဥ္က ​​​ဖင္​လန္​နိုင္ငံရဲ့ ​စစ္​အင္​အားက လူသံုးသိန္းပဲ ႐ွိ​ေတာ့ 

စစ္​သည္​ ခုႏွစ္သိန္​းခြဲ လက္​ကိုင္​ထားတဲ့ ဆိုဗီယက္​ေခါင္​း​ေဆာင္​ 

စတာလင္​အတြက္​က အပီဟားစရာျဖစ္​​ေနခဲ့တယ္​။ ဖင္​လန္​စစ္​တပ္​မွာ

စစ္​တိုက္​ဖို႔က ​ေလယာဥ္​က ၁၀၀ နဲ႔ တင္​့ကားအစင္​း​ေရကလည္​း

မ​ေျပာပစ​ေလာက္​​ေလး႐ွိတာ။ ဒီအခ်ိန္​ ႐ု႐ွားဆီမွာ တင္​့ကား အစီး 

၆၀၀၀၊ ​ေလယာဥ္​ အစီး ၃၀၀၀ နဲ႔ ဖင္​လန္​ထက္​ အစစအရာရာ ​

သာ​ေန​ေတာ့ ဖင္​လန္​ကို မသိမ္​းႏိုင္​စရာ ဘာအ​ေၾကာင္​းမွမ႐ွိဘူးလို႔ 

စတာလင္​က အပိုင္​ကိုတြက္​ခဲ့တယ္။

ေျပာစရာက ဖင္​လန္​ဟာ လက္​နက္​အင္​အားမမ်ွ၊ လူအင္​အား 

နိမ္​့ပါး​ေနရင္​း နဲ႔ အ​ေရးနိမ္​့​နိုင္​ေန​ေျခ ႐ွိခဲ့​ေပမယ္​့ ဒီစစ္​ပြဲကို ​

အႏိုင္​ရခဲ့ပါတယ္​။

ဖင္​လန္​​တို႔ဆီမွာ စတာလင္​မသိတဲ့ ​​ေရႊဝွက္​ဖဲ​ေလး က Simo Hayha ပဲ။ 

သူ႕ကုိ ႐ု႐ွားစစ္​သား​ေတြကိုယ္​တိုင္​က ” လက္​​ေျဖာင္​့ စႏိုက္​ပါ

လူသတ္​သမား ႏွင္​းလူသား” အမည္​​ေပးခဲ့ရတဲ့ ဖင္​လန္​သား လက္​​ေျဖာင္​့ 

စႏိုက္​ပါသမား။ ႏိုု္​င္​ငံအတြက္​ လိုအပ္​​လာခ်ိန္​ လယ္သမားဘ​ဝက​ေန 

စစ္​ပြဲထဲက ​ေသနတ္​သမား ျဖစ္​လာခဲ႔သူ။ ဆိုင္​မြန္​​ေဟဟာ။

သူ႔အရပ္​က ငါး​ေပ​ေလာက္​႐ွိတာ။ လူၾကည္​့လိုက္​ရင္​ အမူအရာ

သိမ္​သိမ္​ေမြ႕​ေမြ႕။ ​ဘယ္​သူကမွ သူ႔ကို လူသတ္သမား ​ေၾကာက္​စရာႀကီး 

လို႔ ထင္​ဖို႔ အ​ေၾကာင္​းကို မ႐ွိခဲ့ဘူး။ ​လယ္​လုပ္​လိုက္​၊ အမဲလိုက္​နဲ႔ ပဲ 

ဘဝကို ​ေပ်ာ္​​ေနတဲ့သူ။ ဖင္​လန္​ႏိုင္​ငံဥပ​ေဒအရ တစ္​ႏွစ္​စစ္​မႈထမ္​းရခ်ိန္​ 

သူ႔ရဲ႕ ​စႏိုက္​ပါ​ေသနတ္​ ​လက္​​ေျဖာင္​့စြမ္​းရည္​ကို အားလံုးက သတိျပဳ ၊ 

အသိအမွ​တ္​ျပဳသြားရ​တယ္​။

စတာလင္​က ဖင္​လန္​ကို က်ဴး​ေက်ာ္​လာ​ေတာ့ ဖင္လန္​ဘက္​က

စစ္​သားစု​ေဆာင္​းတဲ့အထဲ သူဝင္​ခဲ့တယ္​။ တာဝန္​​ေပးခံရတယ္​။ 

အ​ေပးခံရတဲ့ တာဝန္​က စႏိုက္​ပါလက္​စြမ္းျ​ပဖို႔။ သူ႔ဂို​ေဒါင္​ထဲက 

သူ႕ရဲ႕မိတ္​​ေဆြ ​ေ႐ွး​ေဟာင္​း စႏိုက္​ပါ​ေသနတ္​အ​ေဟာင္​းႀကီးကို 

ထုတ္​တယ္​။ စစ္​ထဲလိုက္​တယ္​။ သူ႔စႏိုက္​ပါက အ​ေဝးၾကည္​့မွန္​ဘီလူး

မပါတဲ့ စႏိုု္က္​ပါ။

ဖင္​လန္​စစ္​သား​ေတြအားလံုး ​ေဆာင္​းႏွင္​း ​ေတာထဲတိုး၊ ႏွင္​း​ေတြဖံုး

႐ုပ္​ဖ်က္​ အ​ေယာင္​​ေဖ်ာက္​တယ္။ လူ နဲ႔ ႏွင္​း နဲ႔ ခြဲျခားမရ​ေတာ့ဘူး။ 

ဖင္​လန္​တို႔ သူတို႕အားသာခ်က္​ စစ္​ဗ်ဴဟာကို ခင္​းႏိုင္​ခဲ့တယ္​။

ဆိုင္​မြန္​က စားနပ္​ရိကၡာ အျပည့္ယူလာၿပီး က်ည္​့အျပည္​့​ေဆာင္​လာ

ခဲ့တယ္​။ ရု႐ွား​ေတြ ဝင္​လာမယ္​့လမ္​းကို ​ေကာင္​း​ေကာင္​း စီးျမင္​ရမယ္​့

ျမင္ကြင္​း​​ေကာင္​း တစ္​​ေနရာမွာ အခိုင္​အမာ ​ေျခကုပ္​ယူထားရင္​း 

အလစ္​အငိုက္​ပစ္​ဖို႔ အခ်ိန္​အခါ​ေကာင္​းကို ​ေစာင္​့​ေနခဲ့တယ္​။ 

သူတစ္​ကိုယ္​တည္း တိတ္​တဆိတ္​။

႐ု႐ွားဝင္​လာ​တဲ့အခ်ိန္​ ဆိုင္​မြန္​တစ္​ဦးတည္း သူ႕ရဲ႕ မိတ္​​ေဆြႀကီး 

စႏိုက္​ပါ​ေဟာင္​းႀကီးနဲ႔ ႐ု႐ွား စစ္​သား ၅၀၀ ​ေက်ာ္​ကို အျပတ္​႐ွင္​းႏိုင္

​ခဲ့တယ္​။ သူ႔ရဲ​ေဘာ္​​ေတြက အ​ေဝးၾကည္​့ မွန္​ဘီလူး ​ေတြနဲ႔ ​ေသနတ္​ကို 

သံုး​ေနတဲ့အခ်ိန္​ သူက​ေတာ့ ရန္​သူကိုတစ္​​ေယာက္​မွ မလြတ္​​ရ​ေအာင္ 

ပိုတိက်​ေသသပ္​တဲ့ Iron sight ကို သံုးတယ္​။ စႏိုက္​ပါ ​ေသနတ္​​

ေလဆာ​ေရာင္​က ရန္​သူ​ေတြကို သတိျပဳ​မိ​ေစတာမ်ိဳး အျဖစ္​မခံခဲ့ဘူး။

ရန္​သူတပ္​​ေတြ သူဘယ္​မွာ႐ွိ​ေနလဲ ဆိုတာလည္​း ခန္​႔မွန္​းလို႔မရ​ေအာင္​ကို

ဆိုင္​မြန္​တစ္​​ေယာက္​ မခြၽတ္​မ​ေခ်ာ္​ ​ေနႏိုင္​ခဲ့တယ္​။ ႏွင္​းထုႀကီးနဲ႔ အသြင္​​

ေဖ်ာက္​ထားတဲ့အျပင္​ သူ႔​ေဘးပတ္​ပတ္​လည္​မွာ ႏွင္​းပံုႀကီး​ေတြ ထပ္​ဖို႔

ထားျပန္​ခဲ့တယ္​။ ​ေျမ​ေပၚလွဲၿပီး ​ရန္​သူ​ေတြကို ​ေစာင္​့​ေနရတဲ့အခ်ိန္​မွာ

လည္​း ပါးစပ္​ထဲက ​ထြက္​​ေနတဲ့ ႏွင္​း​ေငြ႕​ေတြကို ရန္​သူျမင္​ၿပီး ရိပ္​မိႏိုင္​​

ေျခ႐ွိလို႔ သူ့ပါးစပ္​ထဲ ႏွင္​းတံုး​ေတြကို ဆို႔ထားခဲ့တယ္​။

လက္​​ေျဖာင္​့ စႏိုက္​ပါလူသတ္​သမား ႏွင္​းလူသား လို႔ ရန္​သူ ႐ု႐ွား​ေတြဆီ 

အထိ နာမည္​​ဂုဏ္​သတင္​းႀကီးခဲ့တယ္​။ ဖင္​လန္​စစ္​ဗိုလ္​ခ်ဳပ္​မႈးကိုယ္​တိုင္​က

သူ႕အ​ေၾကာင္းနဲ႔ လုပ္​ကိုင္​စြမ္​းကို သိရတဲ့အခါ အသစ္စက္စက္ ​​​စႏိုက္​ပါ

႐ိုင္​ဖယ္​​ေသနတ္​ကို သူ႕အတြက္​ သီးသီးသန္​႔သန္​႔ ဆုခ်ီးျမႇင့္​ေပးခဲ့တယ္။

ကံဆိုးခဲ့တာက ​ေဆာင္းရာသီ စစ္​ပြဲႀကီးမၿပီးခင္ ၁၁ ရက္​အလို မွာ 

ဆိုဗီယက္​စစ္​သားက သူ႔ကို ႐ွာ​ေတြ႕သြားၿပီး မ်က္​ႏွာ​ေမး႐ုိး႐ိုးတည္​့တည္​့ 

အပစ္​ခံခဲ့ရပါတယ္​။ ဆယ္​တစ္​ရက္​​ေလာက္​ ကိုမာရၿပီး သတိလစ္​​ေမ့​ေျမာ​

ေနခဲ့တယ္​။ သူျပန္​သတိရလာတဲ့ အခ်ိန္​ စစ္​ႀကီးၿပီးသြားခဲ့ၿပီ။ သူ႔မ်က္​ႏွာ

တစ္​ျခမ္​းကို​ေတာ့ ဆံုး႐ွံဳးသြားခဲ့တယ္​။

သူက​ေတာ့ မမႈ။ မ်က္​ႏွာတည္​့တည္​့ ​ေသနတ္​နဲ႔အပစ္​ခံခဲ့ရတဲ့ ဒဏ္​က​ေန

ျပန္​​သက္​သာဖို႔ နစ္​​ေပါင္​းမ​်ားစြာ အခ​​်ိန္​ယူျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ျပန္ဂရုစိုက္

​​​​​​​ခဲ့ရ​ေပမယ္​့ အသက္​ ၉၆ ႏွစ္​အထိ အသက္​႐ွည္​႐ွည္​​ ေနသြားခဲ့တယ္​။

စစ္​ပြဲၿပီး​ေတာ့လည္​း ဖင္​လန္​သမၼတ Urho Kekkonen နဲ႔ အတူ 

အမဲပစ္​​ေတာလိုက္​ထြက္​ရင္​း သူ႕ရဲ႕ ​ေသနတ္​စြမ္​းရည္​ကို အသံုးခ်​

ေနခဲ့ဆဲပါပဲ။ သမင္​လိုက္​ သိပ္​ကြၽမ္​းတဲ့ မုဆိုး​ေက်ာ္​ႀကီး ျဖစ္​ခဲ့​ေသးတယ္​။

source:CantWait2Say

link -

https://www.simohayha.com/  

===========================================

လက်ဖြောင့် စနိုက်ပါလူသတ်သမား နှင်းလူသား

-----------------------------------------------------------

ရုရှား နဲ့ ဖင်လန် နိုင်ငံကြားက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပဋိပက္ခ စစ်ပွဲတစ်ပွဲ။ 

၁၉၃၉ ခုနှစ် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ဖြစ်ခါစ အချိန်ကာလ။ သုံးလတာကြာ 

သူနိုင်ကိုယ်နိုင်တိုက်ခဲ့တဲ့ ဆောင်းရာသီစစ်ပွဲ။

ဖြစ်စဉ်က ဖင်လန်နိုင်ငံရဲ့ စစ်အင်အားက လူသုံးသိန်းပဲ ရှိတော့ 

စစ်သည် ခုနှစ်သိန်းခွဲ လက်ကိုင်ထားတဲ့ ဆိုဗီယက်ခေါင်းဆောင် 

စတာလင်အတွက်က အပီဟားစရာဖြစ်နေခဲ့တယ်။ ဖင်လန်စစ်တပ်မှာ

စစ်တိုက်ဖို့က လေယာဉ်က ၁၀၀ နဲ့ တင့်ကားအစင်းရေကလည်း

မပြောပစလောက်လေးရှိတာ။ ဒီအချိန် ရုရှားဆီမှာ တင့်ကား အစီး 

၆၀၀၀၊ လေယာဉ် အစီး ၃၀၀၀ နဲ့ ဖင်လန်ထက် အစစအရာရာ 

သာနေတော့ ဖင်လန်ကို မသိမ်းနိုင်စရာ ဘာအကြောင်းမှမရှိဘူးလို့ 

စတာလင်က အပိုင်ကိုတွက်ခဲ့တယ်။

ပြောစရာက ဖင်လန်ဟာ လက်နက်အင်အားမမျှ၊ လူအင်အား 

နိမ့်ပါးနေရင်း နဲ့ အရေးနိမ့်နိုင်နေခြေ ရှိခဲ့ပေမယ့် ဒီစစ်ပွဲကို 

အနိုင်ရခဲ့ပါတယ်။

ဖင်လန်တို့ဆီမှာ စတာလင်မသိတဲ့ ရွှေဝှက်ဖဲလေး က Simo Hayha ပဲ။ 

သူ့ကို ရုရှားစစ်သားတွေကိုယ်တိုင်က ” လက်ဖြောင့် စနိုက်ပါ

လူသတ်သမား နှင်းလူသား” အမည်ပေးခဲ့ရတဲ့ ဖင်လန်သား လက်ဖြောင့် 

စနိုက်ပါသမား။ နိုင်ငံအတွက် လိုအပ်လာချိန် လယ်သမားဘဝကနေ 

စစ်ပွဲထဲက သေနတ်သမား ဖြစ်လာခဲ့သူ။ ဆိုင်မွန်ဟေဟာ။

သူ့အရပ်က ငါးပေလောက်ရှိတာ။ လူကြည့်လိုက်ရင် အမူအရာ

သိမ်သိမ်မွေ့မွေ့။ ဘယ်သူကမှ သူ့ကို လူသတ်သမား ကြောက်စရာကြီး 

လို့ ထင်ဖို့ အကြောင်းကို မရှိခဲ့ဘူး။ လယ်လုပ်လိုက်၊ အမဲလိုက်နဲ့ ပဲ 

ဘဝကို ပျော်နေတဲ့သူ။ ဖင်လန်နိုင်ငံဥပဒေအရ တစ်နှစ်စစ်မှုထမ်းရချိန် 

သူ့ရဲ့ စနိုက်ပါသေနတ် လက်ဖြောင့်စွမ်းရည်ကို အားလုံးက သတိပြု ၊ 

အသိအမှတ်ပြုသွားရတယ်။

စတာလင်က ဖင်လန်ကို ကျူးကျော်လာတော့ ဖင်လန်ဘက်က

စစ်သားစုဆောင်းတဲ့အထဲ သူဝင်ခဲ့တယ်။ တာဝန်ပေးခံရတယ်။ 

အပေးခံရတဲ့ တာဝန်က စနိုက်ပါလက်စွမ်းပြဖို့။ သူ့ဂိုဒေါင်ထဲက 

သူ့ရဲ့မိတ်ဆွေ ရှေးဟောင်း စနိုက်ပါသေနတ်အဟောင်းကြီးကို 

ထုတ်တယ်။ စစ်ထဲလိုက်တယ်။ သူ့စနိုက်ပါက အဝေးကြည့်မှန်ဘီလူး

မပါတဲ့ စနိုက်ပါ။

ဖင်လန်စစ်သားတွေအားလုံး ဆောင်းနှင်း တောထဲတိုး၊ နှင်းတွေဖုံး

ရုပ်ဖျက် အယောင်ဖျောက်တယ်။ လူ နဲ့ နှင်း နဲ့ ခွဲခြားမရတော့ဘူး။ 

ဖင်လန်တို့ သူတို့အားသာချက် စစ်ဗျူဟာကို ခင်းနိုင်ခဲ့တယ်။

ဆိုင်မွန်က စားနပ်ရိက္ခာ အပြည့်ယူလာပြီး ကျည့်အပြည့်ဆောင်လာ

ခဲ့တယ်။ ရုရှားတွေ ဝင်လာမယ့်လမ်းကို ကောင်းကောင်း စီးမြင်ရမယ့်

မြင်ကွင်းကောင်း တစ်နေရာမှာ အခိုင်အမာ ခြေကုပ်ယူထားရင်း 

အလစ်အငိုက်ပစ်ဖို့ အချိန်အခါကောင်းကို စောင့်နေခဲ့တယ်။ 

သူတစ်ကိုယ်တည်း တိတ်တဆိတ်။

ရုရှားဝင်လာတဲ့အချိန် ဆိုင်မွန်တစ်ဦးတည်း သူ့ရဲ့ မိတ်ဆွေကြီး 

စနိုက်ပါဟောင်းကြီးနဲ့ ရုရှား စစ်သား ၅၀၀ ကျော်ကို အပြတ်ရှင်းနိုင်

ခဲ့တယ်။ သူ့ရဲဘော်တွေက အဝေးကြည့် မှန်ဘီလူး တွေနဲ့ သေနတ်ကို 

သုံးနေတဲ့အချိန် သူကတော့ ရန်သူကိုတစ်ယောက်မှ မလွတ်ရအောင် 

ပိုတိကျသေသပ်တဲ့ Iron sight ကို သုံးတယ်။ စနိုက်ပါ သေနတ်

လေဆာရောင်က ရန်သူတွေကို သတိပြုမိစေတာမျိုး အဖြစ်မခံခဲ့ဘူး။

ရန်သူတပ်တွေ သူဘယ်မှာရှိနေလဲ ဆိုတာလည်း ခန့်မှန်းလို့မရအောင်ကို

ဆိုင်မွန်တစ်ယောက် မချွတ်မချော် နေနိုင်ခဲ့တယ်။ နှင်းထုကြီးနဲ့ အသွင်

ဖျောက်ထားတဲ့အပြင် သူ့ဘေးပတ်ပတ်လည်မှာ နှင်းပုံကြီးတွေ ထပ်ဖို့

ထားပြန်ခဲ့တယ်။ မြေပေါ်လှဲပြီး ရန်သူတွေကို စောင့်နေရတဲ့အချိန်မှာ

လည်း ပါးစပ်ထဲက ထွက်နေတဲ့ နှင်းငွေ့တွေကို ရန်သူမြင်ပြီး ရိပ်မိနိုင်

ခြေရှိလို့ သူ့ပါးစပ်ထဲ နှင်းတုံးတွေကို ဆို့ထားခဲ့တယ်။

လက်ဖြောင့် စနိုက်ပါလူသတ်သမား နှင်းလူသား လို့ ရန်သူ ရုရှားတွေဆီ 

အထိ နာမည်ဂုဏ်သတင်းကြီးခဲ့တယ်။ ဖင်လန်စစ်ဗိုလ်ချုပ်မှုးကိုယ်တိုင်က

သူ့အကြောင်းနဲ့ လုပ်ကိုင်စွမ်းကို သိရတဲ့အခါ အသစ်စက်စက် စနိုက်ပါ

ရိုင်ဖယ်သေနတ်ကို သူ့အတွက် သီးသီးသန့်သန့် ဆုချီးမြှင့်ပေးခဲ့တယ်။

ကံဆိုးခဲ့တာက ဆောင်းရာသီ စစ်ပွဲကြီးမပြီးခင် ၁၁ ရက်အလို မှာ 

ဆိုဗီယက်စစ်သားက သူ့ကို ရှာတွေ့သွားပြီး မျက်နှာမေးရိုးရိုးတည့်တည့် 

အပစ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ ဆယ်တစ်ရက်လောက် ကိုမာရပြီး သတိလစ်မေ့မြော

နေခဲ့တယ်။ သူပြန်သတိရလာတဲ့ အချိန် စစ်ကြီးပြီးသွားခဲ့ပြီ။ သူ့မျက်နှာ

တစ်ခြမ်းကိုတော့ ဆုံးရှုံးသွားခဲ့တယ်။

သူကတော့ မမှု။ မျက်နှာတည့်တည့် သေနတ်နဲ့အပစ်ခံခဲ့ရတဲ့ ဒဏ်ကနေ

ပြန်သက်သာဖို့ နစ်ပေါင်းများစွာ အချိန်ယူပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်ပြန်ဂရုစိုက်

ခဲ့ရပေမယ့် အသက် ၉၆ နှစ်အထိ အသက်ရှည်ရှည် နေသွားခဲ့တယ်။

စစ်ပွဲပြီးတော့လည်း ဖင်လန်သမ္မတ Urho Kekkonen နဲ့ အတူ 

အမဲပစ်တောလိုက်ထွက်ရင်း သူ့ရဲ့ သေနတ်စွမ်းရည်ကို အသုံးချ

နေခဲ့ဆဲပါပဲ။ သမင်လိုက် သိပ်ကျွမ်းတဲ့ မုဆိုးကျော်ကြီး ဖြစ်ခဲ့သေးတယ်။

source:CantWait2Say

link -

https://www.simohayha.com/