စားစရာထဲက အဆိပ္သင့္ ဓာတုပစၥည္းမ်ား (အပိုင္း-၂)

စားစရာေတြကို အထည္ဆိုးတဲ့ ဓာတုေဆးေတြသံုးတာနဲ႔ အေၾကာ္ေတြ ႂကြပ္ရြေအာင္
ပလပ္စတစ္ ထည့္ၿပီး ေၾကာ္ၾကတာေတြရဲ႕ အႏၲရာယ္ႀကီးမားပံုကို တင္ျပေပးထားပါတယ္။

အဝတ္အထည္ေတြကို အေရာင္ဆိုးတဲ့ ဓာတုဆိုးေဆးေတြကို သံုးၿပီး စားစရာေတြ
ေရာင္းေကာင္းေအာင္ လုပ္ၾကတာေတြနဲ႔  အေၾကာ္ေတြ ႂကြပ္ရြေအာင္ ပလပ္စတစ္
ထည့္ၿပီး ေၾကာ္ၾကတာေတြဟာ အႏၲရာယ္ႀကီးမားတဲ့အေၾကာင္း ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္က
တင္ျပေပးထားပါတယ္။ 

လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက အစားအေသာက္ေတြထဲမွာ ပိုး၊ ခ်ည္၊ သိုးေမြးနဲ႔
သားေရေတြကို အေရာင္ဆိုးတဲ့ ေအာ္ရာမင္း အို (Auramine O) ဆိုးေဆးေတြ ေတြ႔ေန
ရတယ္လို႔ က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန၊ အစားအစာနဲ႔ ေဆးဝါးဆိုင္ရာ ကေန သတင္း
ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး ဒီဆိုးေဆးေတြဟာ လူေတြအတြက္ အသည္းနဲ႔ေက်ာက္ကပ္ကို အႏၲရာယ္
ျဖစ္ေစတဲ့အျပင္ ကင္ဆာေရာဂါကိုပါ ျဖစ္ေစႏုိင္တယ္လို႔ သတိေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအခ်ိန္က စားေသာက္ကုန္ပစၥည္း ၁၀၅ မ်ိဳးကို  အႏၲရာယ္ႀကီးတဲ့ ဓာတုပစၥည္းေတြ
ပါဝင္မႈနဲ႔  သတိေပးခဲ့ပါတယ္။

လူကို အႏၲရာယ္ေပးႏုိင္တဲ့  ဓာတုပစၥည္းေတြ  အစားအစာေတြမွာသံုးရင္  ေထာင္ဒဏ္
သံုးႏွစ္အထိ  အျပစ္ေပးႏုိင္တဲ့  ဥပေဒရွိေပမယ့္ ေသေသခ်ာခ်ာ အေရးယူတာမ်ဳိးမရွိတဲ့
အတြက္ အခုထိ ဆက္သံုးေနၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။  အထူးသျဖင့္ အသားအေျခာက္ေတြ၊
ပင္လယ္ငါး၊ ငါးအစို ငါးအေျခာက္၊ င႐ုပ္သီးမႈန္႔၊ မွ်စ္၊ တခ်ိဳ႕ပဲမ်ိဳးေတြနဲ႔ ေဖ်ာ္ရည္ေတြမွာ
သာမက လူႀကိဳက္မ်ားတဲ့ အခ်ဥ္ထုပ္ေတြမွာ ဒီဆိုးေဆးေတြကို တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္
သံုးေနၾကတာပါ။ ဒါေတြဟာ သိပ္အႏၲရာယ္မ်ားတယ္လို႔ ဓာတုပညာရွင္
ေဒါက္တာ ခင္ေမာင္ညိဳက ေျပာပါတယ္။

“ဒီႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ကြန္ေပါင္းေတြ  အားလံုးဟာ ကာစီႏို္ဂ်င္းနစ္ေတြပဲေလ။ အႏၲရာယ္
အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဟာ။ ခ်က္ခ်င္း သူက ဘာမွမျဖစ္ဘူး။
ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ကြန္ေပါင္း က ေအာ္ရာမင္းတို႔လို လက္ဖက္ထဲမွာ ထည့္တဲ့အတြက္ 
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ျပႆနာေတြ တက္ေနၾကတယ္။ အခုလည္း
ဒီလက္ဖက္ေတြဟာ အေရာင္ေတြ ျပန္စိမ္းေနပါတယ္။  ဒါကိုထပ္ၿပီး စစ္တဲ့လူ ရွိမရွိ
ကၽြန္ေတာ္ မသိဘူး။  ဒါေပမယ့္ လား႐ိႈးတို႔လို ရွမ္းျပည္ တ၀ိုက္မွာေတာ့ ခ်ည္ဆိုး
ေဆးပံုးေတြကေတာ့ အၿမဲတမ္း အမ်ားႀကီး ရွိတယ္။ အုိရာမင္းကို ခ်ည္ဆိုးေဆးပံုး
ေတြထဲမွာ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရတယ္။  အဝါေရာင္ ျခည္ဆိုးေဆးကို သူတို႔သံုးတာပါ။
စိမ္းဖန္႔ဖန္႔ေလးေပါ့”

ေမး။ ဒီလိုအေရာင္အေသြးလွဖို႔  အစားအစာေတြထဲမွာ ထည့္ၾကတာဟာ
       လူေတြအတြက္ အႏၲရာယ္ အတုိင္းအတာ ဘယ္ေလာက္ ရွိပါသလဲ။

“သူက ခ်က္ခ်င္းေတာ့ ဘာမွမျဖစ္ဘူးေပါ့။  ဒါေပမယ့္ အႏၲရာယ္ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။
ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တဲ့ဟာပါ။ ခ်က္ ခ်င္းေတာ့ သူက ဘာမွမျဖစ္ပါဘူး။ ေနာက္ သူတို႔
ထည့္တာက မီလီဂရမ္ နည္းနည္းပဲ ထည့္တာမို႔ နည္းနည္းပဲ စားတဲ့သူအတြက္
႐ုတ္တရက္ေတာ့ ဘာမွ ထိေရာက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ငါးပုဏၰားတို႔ ဘာတို႔ သြားဝယ္ရင္
လည္း သူတို႔က ေဆးဆိုး ထားတာပဲ။ မဆိုးတဲ့ ဆိုင္ မရွိသေလာက္ပဲ။ မဆိုးခင္မွာ
အဝါေရာင္ ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ေလးပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆိုးလို္က္တဲ့အခါ လွသြားတာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔
လည္း မ်က္စိနဲ႔ အစာ စားေနၾကတာကိုး။ အကုန္လံုးက လွမွ ဝယ္ၾကတာ”

ေမး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခ်ဥ္ထုပ္ေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ႀကိဳက္ၾကပါတယ္။
       ဒီအခ်ဥ္ထုပ္ေတြမွာ အႏၱရာယ္ရွိတာ ဘာပါပါ လဲ။

“ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့  ဆိုးေဆးေတြ သူတို႔သံုးတယ္။ ေနာက္သူတို႔ အက္စစ္ေတြ
လည္း သံုးၾကတယ္။ အရင္ေခတ္ ကေတာ့ ဆာလ္ဖ်ဴရစ္ အက္ဆစ္လည္း သူတို႔သံုးတယ္။
အဲဒါ ဘက္ထရီမွာသံုးတဲ့ အက္ဆစ္ဆိုေတာ့ ေပါေပါေလာေလာနဲ႔ ဝယ္လို႔ရတယ္။
ဒီအက္ဆစ္က နည္းနည္းပါးပါးပဲ ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ သိပ္အမ်ားႀကီး မျဖစ္ဖူးေပါ့။
အင္ဇိုင္း စစၥတမ္  (အစာေခ်စံနစ္) ေတြ ဘာေတြ နည္းနည္းပါးပါး  ပ်က္စီးတာေလာက္ပဲ
ရွိတာေပါ့။ ဂက္-စ္ထရစ္ေတြ ဘာေတြ ျဖစ္တယ္။ အခု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက
စားလိုက္ရင္ ပါးစပ္မွာနီေနတယ္၊ လွ်ာမွာနီေနတယ္။ ေနာက္ ခရမ္းေရာင္ ျဖစ္သြားတဲ့
ေဆးေတြလည္း ရွိတယ္။ 
အဲဒီ ဆိုးေဆးေတြပါတဲ့ဟာေတြေပါ့။  အမ်ားစုကလည္း ဒီေစ်းေပါေပါေလးနဲ႔ ေရာင္းတဲ့ 
ဆိုးေဆးေတြ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ အခ်ဥ္ထုပ္ေတြမွာ ထည့္တဲ့ ဆိုးေဆးေတြက 
ဓာတ္ေဆး ဆိုးေဆးေတြပါ”

သူတို႔ရဲ႕ဓာတုဖြဲ႔စည္းပံုနဲ႔  ဘယ္လိုအႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆိုတာ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။

“ သူတို႔က အိတ္ဇိုဒိုင္းေတြဆိုေတာ့ ႏိုက္ထ႐ိုဂ်င္ ႏွစ္လံုးဆင့္ထားတဲ့ေကာင္ေတြ
အိတ္ဇိုဒိုင္း။ သူတို႔က ေက်ာက္မီးေသြးကေန ထုတ္တဲ့ အေရာင္ဆိုးေဆးေတြ။
ပါကင္ကေန ပထမဆံုး  ရွာေတြ႔တဲ့ ဒိုင္းေတြ (ဆိုးေဆးေတြ) အဲဒါက အေရာင္မ်ိဳးစံု
ထုတ္လို႔ရတာမို႔  ဓာတ္ဆိုးေဆးအေနနဲ႔ သံုးတယ္။ သူတို႔က လူေတြကို ကင္ဆာေရာဂါ
ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အစားအေသာက္မွာ မသံုးဖို႔ တားျမစ္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း
အေတာ္ၾကာပါၿပီ။

အဲဒါကို ႂကြက္ေတြ ဘာေတြမွာ စမ္းၾကည့္ေတာ့လည္း အႀကိတ္ေတြ၊ အဖုေတြ
ထြက္လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ မသံုးၾကတာပါ။  ျမန္မာျပည္မွာက်ေတာ့
ဒီလိုမ်ိဳး ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ေရာင္းတဲ့ဟာကို အေရာင္လွေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာေတြမွာ
သံုးၾကတာပဲ။  မက္မန္းသီးတို႔ ဘာတို႔ဆို အေရာင္ကို နီရဲေနေအာင္ ဆိုးၾကတယ္။ 
သူ႔နဂိုရ္အေရာင္က အဝါေရာင္ေလးပါ။ လွပါတယ္။ ဒါကလည္း အက်င့္ျဖစ္သြားေတာ့
အနီေရာင္ကိုပဲ စြဲသြားၿပီး ဒီလိုစားေနၾကတာေလ”
ေမး။
ဆိုးေဆးေတြနဲ႔ ေရာင္းေကာင္းေအာင္ ႀကိဳးစားၾကတာေတြအျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြ
ႏွစ္သက္ၾကတဲ့ အေၾကာ္မ်ိဳးစံုကို  ႂကြပ္ရြေနေအာင္ ပလပ္စတစ္ ပစၥည္းေတြသံုးတာမ်ိဳး
ေတြ႔ေနရတာမို႔ ဒါေတြ ရဲ႕အႏၱရာယ္ အတိုင္းအတာကေရာ ဘယ္လုိ ရွိပါသလဲ။
 ေျဖ။
“သူတို႔က ဆီထဲမွာ  ပလပ္စတစ္ အိတ္ေတြ ထည့္ၿပီးေတာ့ ေၾကာ္လိုက္ရင္ ပိုၿပီးေတာ့
ႂကြပ္ရြတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ အခုထက္ထိလည္း  အဲဒါကို ဖမ္းၿပီး အေရးယူတာ
က်ေနာ္ေတာ့ မေတြ႔ရေသးဘူး။  ဒီလို ပလပ္စတစ္ သံုး မသံုး၊ ရွိမရွိ က်န္တဲ့ စစ္ေဆးေရး
နည္းေတြလည္း ဘယ္သူမွ မသိၾကဘူး။

အေၾကာ္ဆီ ပူလာတဲ့အခါ အဲဒီထဲမွာ ပလပ္စတစ္ကို ထည့္လိုက္ရင္ ပလပ္စတစ္ေတြက
ေပ်ာ္သြားတယ္။ ပလပ္စတစ္ပါတဲ့ အတြက္ ဆီရဲ႕ ဆူမွတ္က ျမင့္တက္လာတယ္။
အပူခ်ိန္ျမင့္ျမင့္မွာ ေၾကာ္လိုက္ရင္ ေရခ်က္ျခင္းထြက္သြားတဲ့အတြက္ ႂကြပ္ရြမႈက
ပိုသြားတယ္။ တကယ္လို႔ ဒီပလပ္စတစ္ အိတ္က အေၾကာ္မွာ ကပ္မပါရင္ေတာ့ ဘာမွ
မျဖစ္ဖူးေပါ့။ ကပ္ပါရင္ေတာ့ သူက ကလိုရင္းပါတဲ့ ကြန္ေပါင္းေတြေလ။  အဲဒီကြန္ေပါင္း
ေတြကလည္း အေတာ္ေလးကို ဆိုးဝါးတဲ့ ကာဆီႏိုဂ်င္းနစ္ (ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့) 
ကြန္ေပါင္းေတြ။ ဗင္ႏိုင္းလ္ ကလို႐ိုက္ေတြ ဘာေတြ ပါတာေပါ့။ သူ႔ထဲမွာေလ။  အဲဒီေတာ့
သူလည္း အႏၲရာယ္ ေတာ္ေတာ္ရွိတာေပါ့။  ဒိုင္ေအာက္ဆင္ေပါ့။ ဒိုင္ေအာက္ဆင္
ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ကြန္ေပါင္း။  အဲဒါကို အေၾကာ္ ႂကြပ္ေအာင္လုပ္ရင္  အရမ္းေကာင္းတယ္
ဆိုတာ ဘယ္သူက ေတြ႔သြားလဲ မသိဘူး။  သူက ဒါထည့္ရင္ melting point  က
နိမ့္သြားတယ္  boiling point  က ျမင့္လာတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ ဆူေအာင္လို႔
အပူေပးတဲ့အခါမွာ  boiling point  အရမ္းျမင့္လာတဲ့အတြက္ အေၾကာ္ေတြက ပိုႂကြပ္
ရြသြားတယ္။ အရသာရွိရွိ စားလို႔ရတယ္။ ဒါဟာ အနည္းဆံုးေတာ့ အေၾကာ္ ေၾကာ္တဲ့သူနဲ႔
အနားမွာ ရွိတဲ့သူေတြက ဒီ ဒိုင္ေအာက္ဆင္ရဲ႕ဒဏ္ကိုေတာ့ ခံရမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။
ဒီ ပလပ္စတိတ္အိတ္ရဲ႕ အနံ႔က ဒီ ဒိုင္ေအာက္ဆင္က ထြက္ကိုထြက္တယ္။ မထြက္ဘဲ
မေနဘူး”
ေမး။
စားစရာေတြကို  ပလပ္စတိတ္အိတ္ထဲ ထည့္ၿပီး မိုက္ခ႐ိုေဝ့ဖ္နဲ႔ အပူေပးတာမ်ိဳးကို
မလုပ္ၾကဖို႔ တားျမစ္တယ္။ ဒီလို ပလပ္စတိတ္ရဲ႕ အႏၲရာယ္ရွိတာကို ေျပာျပေပးပါဆရာ။
ေျဖ
“ပလပ္စတိတ္ေတြက သူ႔ဟာနဲ႔ သူဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွ မျဖစ္ဖူးေပါ့ေလ။ ဒါေပမယ့္
ေနပူထဲမွာ ၾကာၾကာထားတဲ့ အခါမွာျဖစ္ေစ UV light  ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္နဲ႔ ျဖတ္တဲ့
အခါတို႔၊  ခုနေျပာတဲ့ မိုုက္ခ႐ိုေဝ့ဖ္ထဲ ထည့္တဲ့ အခါေတြမွာ သူက အဲဒီ ဒိုင္ေအာက္ဆင္
ေတြ ထြက္လာတယ္။ မီးရိႈ႕တဲ့ အခါလည္း ဒိုင္ေအာက္ဆင္ေတြ ထြက္လာတယ္။ 
ပလပ္စတစ္အိတ္ကို ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ အပူေပးလိုက္ရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ မို္က္ခ႐ိုေဝဖ့္
လို  ယူဗီလိုနဲ႔ အပူေပးရင္ ထြက္လာတာ။ မိုက္ခ႐ိုေဝဖ့္က အပူေပးတာေလ။ ယူဗီကလည္း
သူက တိုက္႐ိုက္ ဓာတ္ျပဳတာေလ။ သူက ကက္တလစ္တစ္ ဓာတ္ျပဳတာေတြ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

ပလပ္စတစ္နဲ႔လုပ္ထားတဲ့ ေရသန္႔ဗူးေတြ ဆိုလည္း ျမန္မာျပည္မွာ ေနေရာင္ထဲမွာပဲ
ထားၾကတယ္ေလ။ အဲဒါကို ေသာက္ၾကတာပဲ။ ေနေရာင္ထဲမွာ ထားၿပီး ဒါကို တာရွည္
သံုးစြဲရင္ ဒိုင္ေအာက္ဆင္ေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ထြက္လာတာေပါ့။ 
အဲဒါေတြ ျပႆနာ ရွိႏိုင္တယ္”

ပလပ္စတစ္ကို  ေနရာတကာမွာ  အလြယ္သံုးေနၾကသူေတြအတြက္ ဒိုင္ေအာက္စင္
(Dioxins) လို႔ ေခၚတဲ့ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ ကာဆီႏို္ဂ်င္းနစ္ (carcinogenic toxins)
အဆိပ္အေတာက္ ျဖစ္ႏိုင္တာကို သတိရွိၾကဖို႔နဲ႔ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူလို႔ရတဲ့ ဆိုးေဆး
ေတြကို အစားအေသာက္ေတြမွာ မသံုးၾကဖို႔ သတိေပးရင္း ဒီသီတင္းပါတ္အတြက္
သိပၸံနဲ႔နည္းပညာက႑ကို ဒီမွာပဲ ရပ္နားလိုက္ပါရေစ။ ေနာက္တပါတ္မွာ ျပန္ၿပီး
ဆံုၾကအံုးမယ္ေနာ္။

Source:VOA News