အစာလည္းေဆး ေဆးလည္းအစာ

အစာလည္းေဆး ၊ ေဆးလည္းအစာ

( ကင္ဆာကုိလည္း ကာကြယ္ပါသည္ )

( ၁ ) ပန္းေဂၚဖီစိမ္းႏွင့္ ေဂၚဖီထုပ္

   ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ ေဂၚဖီထုပ္၊ Brussel (ကြမ္းသီးေဂၚဖီထုပ္)၊ ပဲပင္ေပါက္၊ ပန္းေဂၚဖီ၊
ကိုက္လန္၊ မုန္ညင္းမက္ေစ့ စားျမန္ရည္ႏွင့္ မုန္လာဥ စသည္တို႕ျဖစ္ပါသည္၊ အဲဒီ
ဟင္းသီဟင္းရြက္ေတြထဲက ကင္ဆာကို တိုက္ခိုက္ေပးႏိုင္မဲ့ ဓာတ္သဘာဝပစၥည္းေတြ
အမ်ားအျပား ပါဝင္ေနခဲ့ပါတယ္၊ အဆိုပါ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြထဲက ရရွိမယ့္ အင္ဇိုင္း
ေတြကပဲ ကင္ဆာျဖစ္ေစမယ့္ ကာစီႏိုဂ်င္ေတြကို ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ပါတယ္။

( ၂ ) မုန္လာဥ-ဝါ

   ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူေတြ ျဖစ္လာတတ္မယ့္ ကင္ဆာေရာဂါကို မုန္လာဥဝါ
တေန႔တလံုး မွန္မွန္စားေပးႏိုင္႐ံုနဲ႔ ေရာဂါေလ်ာ့ပါးလာႏိုင္ပါမယ္။ မုန္လာဥဝါဟာ
စိတ္ပင္ပန္းမႈ၊ ပန္းနာေရာဂါျဖစ္မႈ၊ ဖ်ဥ္းေရာဂါစြဲမႈနဲ႔ အသားအေရ ဓာတ္ေဖာက္မႈတို႔ကိုပါ
ကာကြယ္ေပးပါတယ္၊ ေရာဂါျမင့္မားရင္လည္း ခ်ံဳ႕ေပးတတ္ပါတယ္။ မုန္လာဥဝါထဲမွာ
ပါဝင္တဲ့ Betacarotene ဓာတ္သဘာဝဟာ ေသြးထဲက ကိုလက္စထေရာေတြကိုေတာင္
ဖိခ်ေပးၿပီး အူမကင္ဆာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေျဖရွင္းေပးတတ္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္ သတိျပဳဖို႔မွာ ဘယ္လိုပဲ မုန္လဥဝါႏွင့္ ကာကြယ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေပမယ့္လည္း
ေဆးလိပ္ စီးကရက္ ေတြကို ဆက္လက္ၿပီး သဲႀကီးမဲႀကီး ဖြာရႈိက္ေနရင္ေတာ့ ဓာတ္
သဘာဝရဲ႕ ထက္ျမက္တဲ့အာနိသင္ကို ေကာင္းစြာခံယူရရွိႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

( ၃ ) ငရုတ္ႏွင့္ ငရုတ္ေကာင္း

   ပူစပ္ပူရွိန္းရွိလွတဲ့ ငရုတ္၊ ငရုတ္ေကာင္းေစ့တို႔ထဲမွာ Capsaicin လို႔ေခၚတဲ့
ဓာတ္သဘာဝပစၥည္းေတြ ပါရွိပါတယ္၊ ဒီပစၥည္းေတြဟာ ေဆးလိပ္အေသာက္မ်ားမႈ၊
အဆုတ္ကင္ဆာျဖစ္မယ့္ ေဘးရန္ကို ကာကြယ္ေပးတတ္ပါမယ္၊ ထို႔ျပင္လည္း ပင္ပန္းမႈ
ဗဟိုမွာ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈျဖစ္တတ္မယ့္ သဘာဝအေႀကာင္းေတြကိုပါ ပယ္ဖ်က္ေပးခဲ့ပါ
တယ္၊ Capsaicinဓာတ္ဟာ ကိုက္ခဲမႈကို ကာကြယ္ေပးမယ့္ သဘာဝလည္း ရွိေနပါတယ္၊
ငရုတ္ေကာင္းဟာ သလိပ္ေပ်ာက္ေစတယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးရင္က်ပ္ သက္သာေစတယ္၊
ၿပီးေတာ့ ေသြးထဲက ခဲက်ပ္မႈေတြကိုလည္း အရည္ေပ်ာ္ေစတတ္တယ္။

( ၄ ) ေရွာက္၊ သံပရာ၊ အသီးအႏွံ

   သဘာဝအင္ဇိုင္းေတြပါဝင္ျပီး ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ မ်ိဳးပ်ံ႕ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းေနတဲ့
ကာစီႏိုဂ်င္ေတြကို ဖယ္ရွားႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သဘာဝေတြဟာ ေရွာက္တို႔၊ သံပရာတို႔ထဲမွာ
ေပ်ာ္ဝင္စြာ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္၊ Limoneneလို႔ ေခၚတဲ့ ဓာတ္သဘာဝေတြဟာ ကင္ဆာ
ကို တိုက္ဖ်က္ႏိုင္မယ့္ အင္ဇုိင္းေတြကို ျမႇင့္တင္ေပးပါတယ္၊ ေရွာက္ႏွင့္ သံပရာတို႔ထဲမွာ
ပါဝင္တဲ့ Glucarase ဓာတ္ေတြကလဲ ကင္ဆာဖြဲ႔စည္းေစမယ့္ အေႀကာင္းေတြကို အရွိန္
အဟုန္နဲ႔ ေခ်ဖ်က္ေပးေလ့ ရွိခဲ့တယ္၊ Limonene ဓာတ္ေတြ ေပ်ာ္ဝင္ေနတဲ့အထဲမွာ
တရုတ္နံနံ၊ ဖာလာ၊ ကရေဝးႏွင့္ စမုန္နက္တို႔လည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။

( ၅ ) ႀကက္သြန္ျဖဴ ႏွင့္ ႀကက္သြန္နီ

   Allium ကြန္ေပါင္းေတြ ဖြဲ႔စည္းတည္ရွိေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ၾကက္သြန္ျဖဴ၊
ၾကက္သြန္နီတို႔ဟာ စူးရွတဲ့ အနံ႔အရသာပစၥည္းအျဖစ္နဲ႔ တည္ရွိခဲ့တာဟာ တမူထူးျခား
ေနခဲ့ပါတယ္၊ ႀကက္သြန္ျဖဴနီတို႔ဟာ အင္ဇိုင္းေတြကို ျမင့္တင္ေပးခဲ့တာနဲ႔ အမွ်ပဲ ကင္ဆာ
ျဖစ္ေစတဲ့ ကာစီႏိုဂ်င္ေတြကို ေခ်ဖ်က္ေပးပါတယ္၊ ႀကက္သြန္ျဖဴ ႀကက္သြန္နီ တို႔အျပင္
ၾကက္သြန္ၿမိတ္နဲ႔ ဟင္းခတ္ ၾကက္သြန္ၿမိတ္တို႔ကလည္း ထက္ျမက္တဲ့ ေဆးဖက္ဝင္
ပစၥည္းေတြအျဖစ္ တည္ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

( ၆ ) စပ်စ္သီး

   စပ်စ္သီးထဲမွာ ကင္ဆာတိုက္ဖ်က္တဲ့ အင္ဇိုင္းေတြကို ထုတ္လုပ္ေပးမယ့္ Ellagic
အက္ဆစ္ေတြနဲ႔ ျပည့္သိပ္ေနခဲ့ပါတယ္၊ ပန္းသီး၊ စေတာ္ဘယ္ရီသီးႏွင့္ ရတ္စဘယ္ရီသီး
တို႔ထဲမွာလည္း အသံုးဝင္လွမယ့္ အက္ဆစ္ေတြ ေပ်ာ္ဝင္ေနပါတယ္၊ Phenol လို
ဓာတ္တိုးဆန္႔က်င္မႈ သဘာဝေဆာင္ယူရာ လူေတြအတြက္ အလြန္အဖိုးတန္လွမယ့္
ဓာတ္ေတြ စပ်စ္သီးထဲမွာ ျပည့္ဝေနတာေႀကာင့္လည္း လူကိုဒုကၡေပးမယ့္ ေသြးခဲမႈေတြ
ကို အရည္ေဖ်ာ္ခ် ေစႏိုင္ခဲ့ပါတယ္၊ အထူးသျဖင့္ အဆိုးကိုလက္စထေရာ (LDL)ေတြကို
ျဖစ္ပါတယ္။

( ၇ ) ဖရဲသီ၊ သခြားသီး

   ကင္ဆာကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ့္ အသီးအႏွံေတြကို ေလ့လာခဲ့ရာမွာ ဟင္းသီးဟင္းရြက္
စိမ္းတို႔လို ထက္ျမက္တဲ့ ဖရဲသီးတို႔ သခြားသီးတို႔ကိုပါ ျမင္ေတြ႔ခဲ့ပါတယ္၊ ဖရဲသီး၊ သခြားသီး
တို႔ထဲမွာ ျပည့္ဝတဲ့ဓာတ္ကေတာ့ Carotenoids ႏွင့္ Cantaloupes တို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊
ကင္ဆာကို တိုက္ခိုက္ႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သဘာဝ ကြန္ေပါင္းေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ တရုတ္ျပည္
မွာေတာ့ ကတိုးသခြားဟာ အသည္းေရာင္ ေရာဂါ၊ ကင္ဆာႏွင့္ မိန္းမသားေတြ ဓမၼတာ
ထိန္းညႇိဖို႔ရာ ကိစၥေတြမွာ အသံုးခ်ရမယ့္ ေဆးဖက္ဝင္ပစၥည္းတခု ျဖစ္ေနပါတယ္။
ၾကက္သြန္နီ၊ ၾကက္သြန္ျဖဴနဲ႕ ဂ်င္းတို႔လိုပဲ Adenosine ေခၚ ေသြးခဲမႈကို အရည္ေပ်ာ္ေစတဲ့
သဘာဝေကာင္းေတြ ပါ၀င္ေနတာေႀကာင့္ ႏွလံုးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေရာဂါေတြ ကုစားရာမွာပါ
ဆက္စပ္ သံုးစြဲခဲ့ပါတယ္။

( ၈ ) ပဲပိစပ္

   ကင္ဆာဆဲလ္ေတြ မ်ိဳးပြားေအာင္ ပံ့ပိုးေနတဲ့ ေသြးေတြကို ျဖတ္ေတာက္ေပးရာမွာ
ပဲပိစပ္ဟာ အသံုးဝင္တဲ့ပစၥည္း တခုလို ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္၊ ပဲပိစပ္ပဲတို႔ထဲမွာ Genistien
ဓာတ္သဘာဝေတြ ျပည့္ဝစြာ ပါဝင္ေနတာေႀကာင့္လည္း ကင္ဆာေရာဂါမျဖစ္ေအာင္
ကာကြယ္ရာမွာ ထူးထူးျခားျခား အသံုးဝင္ေနပါတယ္၊ ပဲပိစပ္ဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြ
မေတာ္တဆ ႀကံဳဆံုလာႏိုင္တတ္မယ့္ ရင္သားကင္ဆာ ႏွင့္ သားအိမ္ကင္ဆာ တို႔ကို
စြန္႔စားမႈႀကီးမျဖစ္ေစေအာင္ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတတ္ပါမယ္၊ Genistien ဓာတ္ဟာ အမ်ိဳးသမီး
ေတြကို အက်ိဳးျပဳတဲ့ ကိုယ္ခႏၶာထဲက ထုတ္လုပ္ရာ အီစထရိုဂ်င္ ဓာတ္သဘာဝေတြနဲ႔
ခပ္ဆင္ဆင္ တူပါတယ္၊ ပဲပိစပ္ကို အဲဒီေဟာ္မုန္းအျဖစ္ ေျပာင္းလဲ ရယူႏိုင္ပါမယ္။
တိုဟူး၊ ပဲက်ပ္ပ်ဥ္၊ ပဲႏို႔ စသည္တို႔ထဲမွာ Genistien ဓာတ္ အျပည့္အဝ ပါရွိပါတယ္ ။
ေျမပဲ၊ လူဆန္ပဲပင္ႏွင့္ ေဒါက္ခြရြက္တို႔ထဲမွာလည္း အဲဒီဓာတ္သဘာဝေတြ တည္ရွိပါတယ္။

( ၉ ) လက္ဖက္

   လက္ဖက္ရြက္၊ အထူးသျဖင့္ ဂရင္းတီး လက္ဖက္ထဲမွာ လူကိုအက်ိဳးျပဳရာ ေရာဂါ
တိုက္ဖ်က္ၿပီး က်န္းမာမႈတိုးျမႇင့္ေစမယ့္ Polyphenols ဓာတ္ေတြ ပါဝင္ေနပါတယ္။
အကယ္၍ ပံုမွန္ဆဲလ္ေတြကေန ကင္ဆာဆဲလ္အျဖစ္ ကူးေျပာင္းၿပီး ဆက္လက္ပြားတိုး
လာေတာ့မယ့္ အခါေတြမွာ Catechin ေခၚ ပိုလီဖီေနာလ္ ဓာတ္သဘာဝ ေတြကပဲ မျပန္႔
ပြားေအာင္ တားဆီးကာကြယ္ ေပးတတ္ပါတယ္၊ ကင္ဆာအျဖစ္ ဖြဲ႔စည္းေပးေတာ့မယ့္
ကာစီႏိုဂ်င္ ေတြကိုလည္း တိုက္ထုတ္ေပးခဲ့ပါတယ္၊ ဂရင္းတီးကို ေသာက္စရာအေအး
အျဖစ္ ဖန္တီးေသာက္ခဲ့ရင္ အာနိသင္ ပိုထက္ျမက္ႏိုင္ပါမယ္။

( ၁၀ ) ခရမ္းခ်ဥ္သီး

   လူကို ေရာဂါတိုးပြားေအာင္ ဖန္တီးေနမယ့္္ ဗိုက္ထဲက ဖရီးရယ္ဒီကယ္ အညစ္ေတြကို
ဖယ္ရွားေပးႏိုင္မယ့္ ဗီတာမင္စီဓာတ္ဟာ ခရမ္းခ်ဥ္သီးထဲမွာ အမ်ားဆံုး ေပ်ာ္ဝင္ေနတတ္
ပါမယ္၊ ဗီတာမင္စီဟာ အသီးအရြက္ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပါဝင္ေနေပမယ့္ ခရမ္းခ်ဥ္သီး
မွာ ထူးျခားတာတခုက Lycopene အျဖစ္ ပါဝင္တာျဖစ္တယ္၊ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့
ႏိုက္ထရစ္အက္ဆစ္ေတြကို ဖယ္ရွားေစမယ့္ Pcoumaslic အက္ဆစ္ႏွင့္ Chlorogenic
အက္ဆစ္တို႔လည္း ခရမ္းခ်ဥ္သီး နီနီထဲမွာ ျပည့္ဝစြာ တည္ရွိေနပါတယ္၊ အလားတူ
အဲဒီသဘာဝေတြကို ဖရဲသီး၊ စေတာ္ဘယ္ရီနဲ႔ မုန္လာဥဝါ တို႔ထဲမွာလည္း ေတြ႔ႏိုင္ေၾကာင္း
တင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ကင္ဆာေဘးဆိုးကို ကာကြယ္ႏိုင္မယ့္ အသီးအႏွံ ( ၁၀ ) မ်ိဳး

( ၁ ) ပန္းေဂၚဖီစိမ္းႏွင့္ ေဂၚဖီထုပ္
( ၂ ) မုန္လာဥ-ဝါ
( ၃ ) င႐ုတ္ႏွင့္ င႐ုတ္ေကာင္း
( ၄ ) ေရွာက္၊ သံပရာ၊ အသီးအႏွံ
( ၅ ) ၾကက္သြန္ျဖဴ ႏွင့္ ၾကက္သြန္နီ Allium ကြန္ေပါင္းေတြ
( ၆ ) စပ်စ္သီး
( ၇ ) ဖရဲသီ၊ သခြားသီး
( ၈ ) ပဲပိစပ္
( ၉ ) လက္ဖက္
( ၁၀ ) ခရမ္းခ်ဥ္သီး

   ဟင္းသီးဟင္းရြက္နဲ႔ သစ္သီးဝလံေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ အထုိက္အေလ်ာက္
လူသားေတြက်န္းမာေရးကုိ အေထာက္အကူ ျပဳႏုိင္တာခ်ည္းပါပဲ။ သုိ႔ေသာ္လည္းေပါ႔ေလ
ဒီတစ္ခ်က္ေတာ့ မေမ့ေစခ်င္ပါ။
မွတ္ခ်က္ ။ ။ တန္ေဆး လြန္ေဘးတဲ့

Credit to Mg Mandalay