အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေအးမစ္ရွ္လူမ်ဳိးမ်ား

ကမာၻေပၚက အရုိးရွင္းဆုံးလူသားမ်ားအေၾကာင္း
-----------------------------------------------------------
အေမရိကန္ ဆုိတာနဲ႔ ကမာၻ႔အင္အားႀကီးႏုိင္ငံ ၊ နည္းပညာႏုိင္ငံ ၊ ေခတ္အမီဆုံးႏုိင္ငံအျဖစ္ အားလုံးသိၿပီး ျဖစ္မွာပါ။ ဒီလုိေခတ္မီလြန္းတဲ့ ႏုိင္ငံမွာ ဟုိးပေ၀သနီကအတုိင္း ဘာနည္းပညာကိုမွမသုံး မပတ္သတ္တဲ့ လူေတြရွိေနတယ္ဆုိရင္ ယုံႏုိင္ပါ့မလား။ ဒီႏုိင္ငံမွာ ဒီလုိလူေတြ အစုလုိက္အၿပဳံလုိက္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ကုိေတာ့ Amish လူမ်ဳိးစုလုိ႔ သိၾကပါတယ္။

Amish ေတြဟာ မိ႐ိုးဖလာ ခရစ္ယာန္ဝါဒီေတြျဖစ္ၿပီး ဆြစ္ဇာလန္ကေန ေျပာင္းေရႊ႕လာကာ ေျမာက္အေမရိကတိုက္က အေမရိကန္နဲ႔ ကေနဒါတို႔မွာေနထိုင္ၾကပါတယ္။ ဆြစ္ဇာလန္လူမ်ဳိးတရားေဟာဆရာ Jakob Ammann ဟာ Amishေတြကို စတင္ပ်ိဳးေထာင္သူျဖစ္ၿပီး ယေန႔တိုင္က်င့္သံုးေနတဲ့ Amishေတြရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈထံုးထမ္း အစဥ္အလာေတြကို မ်ိဳးေစ့ခ်ေပးခဲ့တာပါ။ Amish ေတြရဲ႕ လူအဖြဲ႔အစည္းအေၾကာင္းကို အေနာက္တိုင္းမီဒီယာေတြက ျပဇာတ္ဆန္ဆန္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾက ပါတယ္။ ဒါကလည္း Breaking Amish နဲ႔ Sex Drive ကဲ့သို႔ေသာ ႐ုပ္႐ွင္ဆန္ဆန္ ျပကြက္ထဲကလို အသြင္လကၡဏာနဲ႔ မိ႐ိုးဖလာခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈေတြ႐ွိေနတယ္လို႔ ယူဆေကာင္းယူဆႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဗီယက္နမ္စစ္ေျမျပင္လိုေနရာကို ရမ္ဘို(စတားလံုး)တို႔ပို႔ေဆာင္ၿပီး ေအာင္ပြဲရသေယာင္႐ိုက္ခဲ့တဲ့ အျပင္ပံုစံနဲ႔ ကြာျခားတဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ႐ုပ္သံမီဒီယာေတြပဲၾကည့္ၿပီး ကြၽန္ေတာ္တို႔ Amish ေတြ အေၾကာင္း တကယ္သိေနၿပီလား သူတို႔ေတြဟာ သမိုင္းအက်ဥ္းသားေတြလို ျဖစ္ေနတာလား ၊ စိတ္ေပါ့ ႐ူးသြပ္ေနသူေတြလား ၊ Amishေတြအေၾကာင္းေသခ်ာသိရဖို႔ဘာေတြလိုေနေသးသလဲ ၊

အေကာင္းဆံုးဝါဒဟာ႐ိုးသားျခင္းပါတဲ့မိတ္ေဆြ… ေခတ္မီလာတာနဲ႔အမ်ွ ကမာၻႀကီးဟာ ပိုၿပီးဆုတ္ယုတ္ လာပါသတဲ့။ ဒီတစ္ခါေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကမာၻအ႐ိုး႐ွင္းဆံုးလူမ်ိဳး Amishေတြ အေၾကာင္း ဗဟုသုတ အေနနဲ႔ ေလ့လာၾကရေအာင္..

နည္းပညာမ႐ွိတဲ့အရပ္

၂၁ရာစုနဲ႔ ကင္းေအာင္ေနၾကတဲ့ Amish ေတြဟာ ေ႐ွး႐ိုးစြဲဝါဒီေတြျဖစ္ၾကၿပီး ကမာၻႀကီးက ထာဝရဘုရား ဖန္တီးထားတဲ့အတိုင္း႐ွိရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ လ်ွပ္စစ္ပစၥည္း ၊ ကားမ်ား စတဲ့ ယေန႔ေခတ္ ေခတ္မီလူအသံုးအေဆာင္ေတြ လုပ္ငန္းခြင္သံုးစက္ကိရိယာေတြ ဘာဆိုဘာမွအသံုးမျပဳၾကပါဘူး။

မီးလင္းဖိုေတြ ၊ ျမင္းေတြ၊ ျမင္းတစ္ေကာင္ဆြဲလွည္းေတြ၊ ထြန္တံုးေတြ၊ ေပါက္ျပားေတြကိုေတာ့ ေတြ႔ရမွာပါ။ အိမ္ေတြကိုလည္း သစ္သား နဲ႔ ေက်ာက္တုံးေတြကို အဓိကထားၿပီးေဆာက္ထားပါတယ္။ အလွျပင္တာကို မႏွစ္သက္တဲ့အတြက္ ဘာအလွျပင္ပစၥည္းမွ မသုံးသလုိ သူတုိ႔အတြက္ ဘာနည္းပညာ ပစၥည္းမွ မလုိအပ္ေၾကာင္း ခံယူထားသူေတြပါ။ ညပိုင္းေရာက္ရင္ လ်ွပ္စစ္မီးမ႐ွိပဲ ဖေယာင္းတိုင္မ်ား အိမ္တိုင္းလိုလို ထြန္းထားတဲ့ Amishေတြရဲ႕ေနရပ္မွာ ဘာတူရိယာမွ ပါဝင္ျဖည့္စြက္မထားတဲ့ Church ေက်ာင္းက ဓမၼေတး သံကိုေတာ့ ဆြတ္ပ့်ံဖြယ္နားဆင္ရမွာပါ။

Rumshpringa

Rumshpringa ဆိုတာ Amishေတြရဲ႕ လူေနမႈဆိုင္ရာ ဓေလ့တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ Amish လူငယ္ေတြဟာ အသက္(14-18)ၾကား ေရာက္႐ွိလာရင္မိသားစုကိုစြန္႔ခြာၿပီး အျပင္ေလာကမွာ တစ္ကိုယ္တည္း ရပ္တည္ ရတဲ့ဓေလ့ပါ။ လူငယ္ေတြဟာ အျပင္ေလာကကိုထြက္ၿပီး ေလာကႀကီးအေၾကာင္းကို သင္ယူရတာပါ။ တစ္ဆက္တည္း ကိုယ့္သြားခ်င္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းကို ကိုယ္တိုင္ေဖာက္ဖို႔ အေႏွာင္အဖြဲ႔ကင္းကင္းနဲ႔ မိဘေတြက ခြင့္ျပဳေပးထားတဲ့ဓေလ့ပါ။

Amish လူငယ္ေတြဟာ ေလာကနိယာမအေၾကာင္း နားလည္ၿပီဆိုရင္ေတာ့ အိမ္ကိုျပန္လာခြင့္႐ွိၿပီး ယေန႔တိုင္က်င့္သံုးေနတဲ့ အာမစ္ေတြရဲ႕ဓေလ့အတိုင္းအသပ္ထက္ဆံုးေနထိုင္သြားၾကရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ပဲ မိမိက်င္လည္ခဲ့တဲ့ ျပင္ပလူေနမႈဘဝကိုပဲေရြးခ်ယ္မယ္ဆိုရင္လည္း မိသားစုနဲ႔ ခြဲခြာရၿပီး ကိုယ္ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ကိုယ္ ခရီးဆက္ရမွာပါ။ ဒါကိုၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ Amishေတြဟာ ဓေလ့ထံုးစံနဲ႔ မ်ိဳးဆက္ေတြကို ခ်ည္ေႏွာင္မထားပဲ လြတ္လပ္ခြင့္အျပည့္အဝေပးထားတဲ့ အသိုင္းအဝိုင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေပၚလြင္ေနပါတယ္။

Cuddling with Clothes

Amish ေတြရဲ႕ အျခားလက္ခံထားတဲ့ ဓေလ့တစ္ခုကေတာ့ Bundling(ေပါင္းစည္းျခင္း)ဆိုတဲ့ ဓေလ့ပါ။ ဒီဓေလ့ဟာ သမၼတက်မ္းစာနဲ႔အညီျဖစ္ၿပီး ဟိုးအရင္တည္းကက်င့္သံုးလာခဲ့တာပါ။ လက္ထပ္ဖို႔ ရည္ရြယ္ ထားတဲ့ အမ်ိဳးသားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးတို႔ကို အိမ္ရဲ႕အေႏြးေထြးဆံုးနဲ႔ သက္ေသာင့္သက္သာအ႐ွိဆံုးေနရာျဖစ္တဲ့ ကုတင္ေပၚမွာ တစ္ညတာ အခ်ိန္ကုန္ေစတာပါ။

အကၤ်ီအဝတ္အစားအျပည့္ ဝတ္ဆင္ထားတဲ့ ဒီအတြဲဟာ ထိေတြ႔ခြင့္မျပဳလုပ္ရပါဘူး။ သူတို႔ၾကား အရာဝတၳဳတစ္ခုကို ခံထားကာ တစ္ညလံုး စကားလက္ဆံု ေျပာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ Amish ေတြရဲ႕ဓေလ့  ျဖစ္ၿပီး မိဘေတြက စီမံေလ့ရွိပါတယ္။ ေနာက္ေန႔ေရာက္တဲ့အခါ မိဘမ်ားကိုးကြယ္ရာ church ေက်ာင္းကို သြားၿပီး မဆီေလ်ာ္တဲ့မည္သည့္ကိစၥမွ မေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း ဖြင့္ဟဝန္ခံၾကပါတယ္။ အိမ္ေထာင္တစ္ခု မထူေထာင္ခင္ ယံုၾကည္မႈ တည္ေဆာက္ရတဲ့ ဓေလ့ျဖစ္ပါတယ္။

An Amish Celebrity

Amish ေတြကို ေ႐ွး႐ိုးဆန္ဆန္ ေအးေအးေဆးေဆး ေနတတ္ၾကသူေတြလို႔ အမ်ားကထင္ၾကေပမယ့္ Amish လူမ်ိဳးေတြထဲက ေဟာလိဝုဒ္အထိ နာမည္ေက်ာ္တဲ့ သ႐ုပ္ေဆာင္တစ္ေယာက္ ႐ွိပါတယ္။ Mine Me in Austin Powers ဆိုတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ဇာတ္ကားထဲက Verne Troyer ျဖစ္ပါတယ္။ Amish တစ္ေယာက္ အျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနထိုင္ခဲ့ေပမယ့္ မိဘေတြက Amish အဖြဲ႔အစည္းက ခြဲထြက္ၿပီး အျခားအရပ္ကို  ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ သူလည္း ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ရတာပါ။

Amish Dating Scence

Amish ေတြရဲ႕ဓေလ့ထံုးစံအရ ခ်စ္သူေတြအတြက္ ဆြတ္ပ့်ံဖြယ္ ေတြ႔ဆံုမႈေလးေတြမ႐ွိဘဲ မိဘေတြရဲ႕ အစီစဥ္တိုင္း လက္ထပ္ရတာလုိ႔ အမ်ားကယူဆၾကပါတယ္။ အမွန္ေတာ့ ခ်စ္သူေတြအတြက္ အခြင့္အေရး  ေပးထားပါတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔ ဘုရားေက်ာင္းတက္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အမ်ိဳးသားရဲ႕ကမ္းလွမ္းမႈကိုလက္ခံပါက ျမင္းလွည္းနဲ႔ အိမ္လိုက္ပို႔ခြင့္႐ွိပါတယ္။ အိမ္ျပန္ခရီးတိုေလးကေန အမ်ိဳးသမီးမိဘေတြရဲ႕ ခြင့္ျပဳမႈရပါက အမ်ိဳးသမီးရဲ႕အိပ္ရာအထိသြားကာ တစ္ညတာ ကုန္ဆံုးႏိုင္ပါတယ္။ သတိျပဳရမွာက အထက္ကေဖာ္ျပ ထားတဲ့ Cuddling with Clothes ဓေလ့စည္းကမ္းနဲ႔ပါ။

Engagement Period

Amish စံုတြဲေတြဟာ အတူေနဖို႔ဆံုးျဖတ္ၿပီးရင္ေတာ့ ေစ့စပ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားစုက လက္မခံ ရင္ေတာ့ အမ်ိဳးသားက စိန္လက္စြပ္ေပးၿပီး လက္ထပ္ခြင့္ေတာင္းလို႔မရပါဘူး။ ေႂကြပန္းကန္ျပားတစ္ခု သို႔ အဝတ္စတစ္ခုကိုေပးၿပီး ေစ့စပ္ပြဲကို ဖ်တ္သိမ္းေပးရပါတယ္၊ သက္ဆိုင္ရာ church က ခြင့္ျပဳေပးမွသာ ေစ့စပ္မႈ အထေျမာက္တာျဖစ္ၿပီး မိမိအသိုင္းအဝိုင္းမွတစ္ဆင့္ တစ္ၿမိဳ႕လံုးကို သတင္းလႊာေပးပို႔ႏိုင္ပါတယ္။

Healthiest People

အေမရိကန္အစိုးရရဲ႕က်န္းမာေရးဆိုင္ရာကိန္းဂဏန္းေတြအရ Amish ေတြဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အက်န္းမာဆံုးလူသားေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔စားေသာက္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြကို ကိုယ္တိုင္ထြန္ယက္ စိုက္ပ်ိဳးၾကၿပီး ကိုယ္ပိုင္စိုက္ခင္းေတြမွာ ကာယလုပ္အားကို အၿမဲအသံုးခ်ၾကပါတယ္။ Amish ေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးစတိုင္ေၾကာင့္ သူတို႔ေဒသမွာ ကင္ဆာေရာဂါနဲ႔ အျခားေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ အလြန္နည္းပါးတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

Amish fashion

သူတို႔ဝတ္ဆင္တဲ့အဝတ္အစားေတြေၾကာင့္ အမ်ားက Amish လူမ်ိဳးေတြအျဖစ္ အလြယ္တကူ အသိအမွတ္  ျပဳၾကတာပါ။ အပြင့္ အစက္ အေျပာက္မပါပဲ အေရာင္တစ္မ်ိဳးတည္းကို ေျပာင္ေခ်ာဝတ္ဆင္ၾကပါတယ္။ လက္တိုမဝတ္ပဲ လက္႐ွည္မ်ားသာ လည္ပင္းကေန ေျခေခ်ာင္းမ်ားအထိ ဖံုးအုပ္ဝတ္ဆင္ၾကပါတယ္။ Amish ေတြဟာ ႐ွက္ ေၾကာက္ ႐ိုးသားၾကသူေတြျဖစ္ၿပီး သူတို႔ဝတ္တဲ့ အဝတ္အစားေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ စိတ္ခံစားခ်က္ကို ထင္ဟပ္ေစပါတယ္။ ေတာက္ေတာက္ေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ ထင္ေပၚတဲ့ အဝတ္အစားေတြကို ၀တ္ေလ့မရွိၾကပါဘူး။

Amish hats

Amish ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔ၿပီး အစြန္းပါတဲ့ ဦးထုပ္အမ်ိဳးအစားတစ္မ်ိဳးကို ေဆာင္းေလ့႐ွိပါတယ္။ ဦးထုပ္ရဲ႕ အေရာင္ အရြယ္အစား ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကုန္ၾကမ္းေတြဟာ Amish လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ကြဲျပားတဲ့ အဆင့္ အတန္းေပၚမူတည္ၿပီး ထုတ္လုပ္ထားတာပါ။ ေႏြရာသီေရာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ ေကာတ္႐ိုးဦးထုပ္ ေဆာင္းထားတဲ့ အေအးစက္ဆံုး မ်က္ႏွာထားနဲ႔ Amish ေတြကို ေတြ႔ရမွာပါ။

Unnatural Medicine

     Amish ေတြဟာ သူတို႔႐ွင္သန္ေနတာဟာ ဘုရားသခင္ ဖန္ဆင္းေပးမႈေၾကာင့္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ေခတ္မီနည္းပညာေတြကို သူတို႔မႏွစ္သက္ၾကပါဘူး။ ကေလးငယ္မ်ားကို ကာကြယ္ေဆးထိုးျခင္း က်န္းမာေရးစစ္ေဆးျခင္း ကာကြယ္ေဆးတိုက္ေကြၽးျခင္းတို႔ေတာင္ မလုပ္ပါဘူး။ သူတို႔ဟာ တစ္စံု တစ္ေယာက္ကို နာက်င္ေအာင္လုပ္မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ျပဳသလို ကိုယ္ျပန္ခံစားရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ ထားသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

Schooling

ကေလးေတြကိုေက်ာင္းပို႔ၿပီး ပညာသင္ၾကားေစေပမယ့္ Amish ကေလးငယ္ေတြဟာ အျခားကေလးငယ္  ေတြလိုေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ပညာေရးကို မသင္ၾကားရပါဘူး။ သင္႐ိုးၫႊန္းတန္းအမ်ားစုက သမၼာက်မ္းစာ ဖတ္ျခင္း နဲ႔ ဓမၼေတး သီဆိုမႈေတြ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ေတြကိုလည္း သြားေရာက္ပညာ သင္ၾကားတဲ့ဓေလ့မ႐ွိပဲ အေျခခံစာေလာက္ဖတ္တတ္ရင္ပဲ ပညာေရးကို အဆံုးသတ္ၾကပါတယ္။

Amish ေတြဟာ ဘာသာတရားကိုအေျခခံၿပီး ေရာင့္ရဲမႈႀကီးစြာနဲ႔ ေနၾကတဲ့ လူမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ကို တန္ဖိုးထားၿပီး ႐ိုးသားစြာ ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တန္ဖိုးထားၾက သူေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ Amish ေတြကို လက္နက္ကိုင္ေတြအျဖစ္ အေမရိကန္စစ္တပ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြထဲ ဘယ္ေတာ့မွ မေတြ႔ရပါဘူး။ Amish ေတြဟာ church မွာ သီခ်င္းဆိုရင္ေတာင္ အျခားတူရိယာ တီးခတ္ပူေဇာ္တာကို တားျမစ္တာပါ။ သူတို႔ရဲ႕ဓေလ့ထံုးထမ္းေတြက မ်က္ေမွာက္ေခတ္လူေတြအတြက္ ရယ္စရာျဖစ္ေနေပမယ့္ Amish ေတြရဲ႕ စိတ္ထားဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကမာၻႀကီး အေရးတႀကီးလိုေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အမွတ္အသားေတြပါ။

Amish ေတြဟာ ကမာၻႀကီးရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြ တိုးတက္တဲ့နည္းပညာေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြကို ကူညီေပး ႏုိင္တဲ့သူေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့သူတို႔ဟာ ွ ကမာၻႀကီးကုိ ဘယ္ေတာ့မွ ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးမယ့္ သူေတြလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ပံုစံ၊ သူတုိ႔ဟန္နဲ႔ ကမာၻႀကီးကို အလွဆင္ေနသူမ်ားသာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း…

ေရးသားသူ – ေအာင္ေကာင္းထက္(GAD)
source : Thutazone
links -
https://en.wikipedia.org/wiki/Amish
https://www.amishvillage.com/
https://lancasterpa.com/attractions/amish-village/
http://www.discoverlancaster.com/members/amish-village.asp